64

Sonra bunun ardından yüz çevirdiniz. Eğer size Allah'ın lütfü ve rahmeti olmasaydı, mutlaka ziyan edenlerden olurdunuz.

"Sonra bunun ardından yüz çevirdiniz” söz verdikten sonra yerine getirmekten yan çizdiniz.

"Eğer size Allah'ın lütfü ve rahmeti olmasaydı” sizi tevbeye muvaffak kılmakla veya sizi hakka davet ve ona hidâyet eden Muhammed sallallahü aleyhi ve sellem'i göndermekle,

"mutlaka ziyan edenlerden olurdunuz". Günahlara dalmakla yahut Peygamberlerin boşluğunda sapıklıkta tökezlemekle. Lev edâtı aslında bir şey bulunmadığı için bir şeyin bulunmaması için konulmuştur. Lâ edatının başına geçerse ispat manası ifade eder, o da başkası bulunduğu için bir şeyin olmamasıdır. Ondan sonra gelen isim Sîbeveyh'e göre mübteda’dır, haberinin hazfi de vâciptir, çünkü kelâm ona delâlet eder ve cevap onun yerini tutar. Kûfelilere göre ise mahzûf fiilin fâ'ilidir.