141

Onlar sizi gözetlerler: Eğer sizin için Allah'tan bir fetih olursa "sizinle beraber değil miydik?” derler. Eğer kâfirler için (zaferden) bir nasip olursa:

"Üstünlüğünüzü temin etmedik mi? Sizi mü'minlerden korumadık mı?” derler. Allah kıyâmet gününde aralarında hüküm verecektir. Allah, mü'minlere karşı kâfirlere asla bir yol vermeyecektir.

 (Onlar sizi gözetlerler) başınıza bir şey gelmesini beklerler, Ellezîne yettehizune'den bedeldir yahut münâfıkların ve kâfirlerin sıfatıdır.

Ya da zemdir, Merfû' veya mensûbtur ya da mübteda’dır, haberi de "fein kâne leküm fethün"dür (eğer sizin için Allah'tan bir fetih olursa,

"sizinle beraber değil miydik?)” derler” sizin için tezahürat yaparlar, ganimetten bize de pay verin, derler.

"Eğer kâfirler için bir nasip olursa” savaştan, çünkü zafer nöbetledir "üstünlüğünüzü temin etmedik mi?” derler. Yani kâfirlere: Sizi gâlip kılmadık mı, öldürmenizi temin etmedik mi, hayatta kalmanıza sebep olmadık mı, derler? İstihvaz istila etmektir. Kıyasa göre istehaze yestehizü istihazeten denmeli idi, ancak değiştirmeden aslı üzere gelmiştir.

"Sizi mü'minlerden korumadık mı?” kalplerine korku düşürecek şekilde onları yalnız bırakmadık mı, onlara yardımda gevşek davranmadık mı (onları oyalamadık mı)? Öyleyse elde ettiğiniz şeye bizi de ortak edin. Müslümanların zaferine fetih, kâfirlerin zaferine de nasip demesi, hisselerinin düşük olmasındandır. Çünkü o dünya ile ilgilidir, çabuk geçicidir.

"Allah mü'minlere karşı kâfirlere asla bir yol vermeyecektir” o zaman yahut dünyada. Yoldan maksat delildir. Arkadaşlarımız bunu kâfirin bir Müslüman'ı köle almasının geçersiz (yok hükmünde) olduğuna delil getirmişlerdir. Hanefiler de bu durumda kan ile kocanın tamamen ayrılacaklarına delil getirmişlerdir. Bu da zayıftır, çünkü iddet bitmeden önce îmana dönme imkânı vardır.