8

 Atları, katırları ve merkepleri de, binmeniz ve süs için (yarattı). Daha bilmediklerinizi de yaratır.

 (Atları, katırları ve merkepleri de) bu da En'âm'a atıftır "binmeniz ve süs için” onlara binmeniz ve onlarla süslenmeniz için. Bunların "literkebuha"nın mahalline ma’tûf olduğu da söylenmiştir. Üslubun değiştirilmesi ziynetin hâlikın işi olmasından, binmenin ise işi olmamasındandır. Bir de onları yaratmaktan maksat binmektir. Süslenmek ise dolaylı olarak meydana gelmektedir. Vavsız olarak (ziyneten) de okunmuştur ki, o zaman binmenin sebebi olur ya da iki zamirden birinin hâl'i yerinde olur yani mütezeyyinine yahut mütezzeyinen biha demek olur. Bu, etlerini yemenin haram olduğuna delil getirilmiştir, böyle bir delil yoktur. Çünkü fiilin çok kullanılan bir şeye sebep gösterilmesi ondan, başkasının kast edilmediğine delil olmaz. Âyetin Mekkî oluşu da bunu gösterir. Müfessir ve muhaddislerin çoğunluğu evcil merkep etlerinin Hayber'in fethinde haram edildiği görüşündedirler.

"Daha bilmediklerinizi de yaratır” zorunlu olarak veya olmayarak ihtiyaç duyulan hayvanları geniş olarak anlatınca, diğerlerini kısa olarak anlattı. Bunun şunu haber vermiş olması da câizdir ki, bilmediğimiz nice hayvanlar vardır ve bunlardan murat edilenler de cennette yaratılanlardır ki, onlar kimsenin aklına bile gelmez.