94

Dediler: Ey Zülkarneyn, gerçekten Ye'cûc ile Me'cûc, bu yer de bozgunculuk ediyorlar. Onlarla bizim aramızda bir set yapman için sana malî yardım kılalım mı?

"Dediler: Ey Zülkarneyn” mütercimleri böyle dedi, İbn Mes'ud'un Mushafında: Ellezîne min dunihim (başkaları dedi) şeklin de geçmektedir.

"Gerçekten Ye'cûc ile Me'cûc, bu yerde bozgunculuk ediyorlar” bu ikisi Nûh'un çocuklarından Yafes'in evlatlarındandır.

Şöyle de denilmiştir: Ye'cûc Türklerdendir, Me'cûc da bir nesildir. Bu ikisi yabancıdırlar, delili de gayri munsarif olmalarıdır. Arapça oldukları ve eccez zalîm'den geldiği de söylenmiştir ki, erkek deve kuşu hızla koşmaktır. Asılları hemzelidir, nitekim Âsım öyle okumuştur, gayri munsarif olmaları da marifelik ve müenneslikten dolayıdır.

"Bu yerde bozgunculuk ediyorlar” yani bizim toprağımızda öldürmek, tahribat yapmak ve ekinleri telef etmekle.

Şöyle de denilmiştir: Onlar bahar mevsiminde çıkarlardı; buldukları yeşili (yaşı) yer, kuruyu da götürürlerdi. İnsan yedikleri de söylenmiştir.

"Sana malî yardımda buluna lım mı?” sana mal verelim mi? Hamze ile Kisâî haracen okumuşlardır ki, ikisi birdir; nevi ve neval gibi.

Şöyle de denilmiştir: Haraç topraktan ve gayri Müslim vatandaştan alman vergidir, hare da mastardır (o ver giyi almaktır). "Onlarla bizim aramıza bir set yapman için” üzerimize gelmelerini engelleyecek bir set, yukarıda süddeyn okuyanlar burada da aynı şekilde okumuşlardır, ancak Hamze ile Kisâî hariç.