13

 O zaman onlardan bir grup:

"Ey Medîne halkı, sizin için durmak yok; geri dönün” demişti. Onlardan bir bölük de Peygamberden:

"Gerçekten evlerimiz açıktır” diyerek izin istiyordu. Hâlbuki onlar açık değildi. Onlar sadece kaçmak istiyorlardı.

"O zaman içlerinden bir grup dedi” bundan Evs bin Kayzî ile arkasına düşenler kast ediliyor: (Ey Yesrib / Medîne halkı) ehl halk demektir, Yesrib'in de bir yerin ismi olduğu ve Medîne'nin onun bir tarafına kurulduğu da söylenmiştir "lâ mukame” duracak yer yoktur,

"sizin için” burada. Hafs zam ile mukame okumuştur ki, ekame'den ism-i mekân yahut mimli mastar olur.

"Geri dönün” evlerinize kaçarak.

Mana şöyledir de denilmiştir: Sizin için Muhammed'in dini üzerinde durmak yoktur; şirke dönün ve onu teslim edin ki, selamete eresiniz.

Ya da sizin için Yesrib'te durmak yoktur, kâfir olarak dönün ki, orada ikametiniz mümkün olsun.

"Onlardan bir bölük de Peygamberden izin istiyordu” geri dönmek için "evlerimiz açıktır, diyorlardı” sağlam değildir, avret lâfzı aslında çatlak, yarık demektir. Bunun aviret'ten tahfif edilerek avret olması da câizdir ki, aviretüd daru deyiminden gelir, ev açık olmaktır. Böyle (aviretün) de okunmuştur.

"Hâlbuki onlar açık değildir” bilâkis sağlamdır.

"Onlar sadece kaçmak istiyorlar” başka değil savaştan kaçmak istiyorlar.