17

 Develere bakmıyorlar mı, nasıl yaratılmış?

"Bakmıyorlar mı” ibret nazarı ile "deveye, nasıl yaratdmış?” Öyle bir yaratılmış ki, Hâlikın kemal-i kudretini ve güzel tedbirim gösterir. Öyle ki, onu uzak diyarlara ağırlıklar taşımak için yaratmıştır. Onu iri yaratmıştır; çökerken yüklemek, kalkarken taşımak için. Yularından kim çekerse ona itâat eder. Boynu uzundur ağırlıkları taşımak için. Yerden her biteni yer, on güne kadar susuzluğa dayanır ki, çölleri ve sahraları kat edip geçsin. Bunun yanı sıra başka menfaatleri de vardır. Bunun içindir ki, hayvanlarda olan İlâhî âyetleri beyan etmek için özellikle zikredilmiştir. O, mürekkep şeylerin (madenlerin, bitkilerin ve hayvanların) en şereflisi ve en sanatlısıdır. Bir de o Araplara göre bunların en acayibidir. İbil'den istiare yolu ile bulut murat edilmiştir de denilmiştir (buluta bakmıyorlar mı nasıl yaratılmış?).