158

Şüphe yok ki, Safâ ve Merve Mekke'deki o iki tepe Allahü teâlâ'nın şeâirindendir. Dininin alâmetlerindendir. Artık her kim hac veya umre yaparsa hac veya umreyle alâkanır (ona niyet ederse) tavafı bu ikisiyle ikisinin arasında yedi defa koşarak yapmasında kendisinin üzerine hiçbir günah yoktur.

Bu âyet, câhiliyye ehli bu ikisini tavaf etmiş olduklarında bu tavafı müslümanların çirkin görmesinden dolayı inmiştir. Bu iki tepenin üzerinde iki put vardı ve câhiliyye ehli ona el sürerlerdi. İbn Abbâs'tan rivâyet olundu ki, Şüphesiz ki, sa'y farz değildir. Çünkü bunu serbestlik (kişinin isteğine bırakmak) mânâsından ibaret olan günahın kalkması (iki tepenin tavaf edilmesinde bir günah olmaması) ifade etmektedir. İmam-ı Şafî ve gayrisi dedi ki: Sa'y rükündür ve bunun farz olduğunu Rasûlüllah şu sözüyle beyan etmiştir: ” muhakkak ki, Allah sizin üzerinize sa’yi yazdi “ (Beyhaki ve başkaları rivâyet etti) ve Rasûlüllah şöyle de buyurdu “Allah'ın onunla başladığıyla, başlayınız, Safâ ile başlayın. (Müslim rivâyet etti.)

Ve her kim bir hayrı hayır ile tatavvu yaparsa, kendisinin üzerine vacip olmayan şeyi (Tavafı ve gayrisini) işlerse şüphe yok ki, Allahü teâlâ kulun ameline, o amelin üzerine sevap vermekle şâkirdir, o ameli bilicidir.

Şeâir, şeîra'nın cemisidir.

Hac aslında (bir şeyi) kastetmek, Umre de (bir yeri) ziyaret etmektir.

Yeddavvefu fiilinde, aslında te olan (Tı'yı) Tı'ya idgam vardır.

Bir kırâatta Tetavvaa, ya ile ve meczum olarak şeddeli Tı ile Yettavve' diye okundu. Bu kırâatta aslında te olan (Tı) nın Tı'ya idgamı vardır.