98

"Erkeklerden, kadınlardan ve çocuklardan âciz ve zayıflar, çaresiz kalan ve hiçbir yol bulamayanlar müstesna."

"Vıldan — çocuklar" dan eğer köleler, bulûğa yaklaşmış oğlanlar kasdediliyorsa, onların zikredilmiş olmasının sebebi açıktır. Ama eğer onlardan çocuklar kasdediliyorsa, o zaman onların zikredilmiş oknası, hicretin önemini belirtmek içindir. Yani hicret o kadar önemlidir ki, mükellef olmayan çocuklar bile, güçleri yetmiş olsaydı, onlara bile vâcib olurdu. Bulûğa erer ermez, onlar için de hicretin vücûbu kesin ve kaçınılmazdır ve sanki bulûğdan önce de mümkün olduğu anda onları da hicret ettirmek gerekir.

"Lâ yestettiûne hkleten / bir çare bulamayanlar" ifadesiyle "velâ yelıtedûne sebîlâ — bir yol bulamayanlar" ifâdesi, "müstad'afin / âcizler" kelimesinin sıfatlarıdır veya tefsiridir. Çünkü âcizliğin veçheleri çok olduğundan izaha muhtaçtır.

Hicret çaresine muktedir olmak, onun esbabını ve imkânlarını bulmak demektir. Hicret yolunu bilmek veya bulmak hicret edilecek yerin yolunu ya bizzat veya kılavuz yardımıyla bulmek demektir.