96

"Hem size, hem de yolculara bir fayda olmak üzere deniz avı yapmak ve onu yemek size helâl kılındı. Kara avı ise, ihramda bulunduğunuz müddetçe size haram kılındı. Huzurunda hasredıleceğiniz Allah'tan sakının."

A- "Hem size, hem de yolculara bir fayda olmak üzere deniz avı yapmak ve onu yemek size helâl kılındı."

Bu hitab, ihramlılar içindir. Deniz, ırmak ve göl gibi sularda avlanan ve ancak suda yaşayan hayvanlar, karada yaşayan ve eti yenen hayvanlar türünden olsun, ya da eti yenmeyen hayvanlar türünden olsun, size helâl kılındı.

"Ve taa'muhu / onu yemek" ifadesi, tamimden sonra tahsis kabılınden-dir. Yani sularda avlanan bütün hayvanları avlamak, onlardan faydalanmak ve eti yenenleri yemek size helâl kılındı.

1-Biz Hanefîlere göre deniz hayvanlarından eti yenenler, balıklardır.

2-İbni Ebi Leyla Muhammed'e göre ise denizde avlanan bütün hayvanların eti yenir. Ona göre âyetin anlamı, size deniz hayvanlarını avlamak ve yemek helâl kılındı, demektir.

3-Bir kavle göre deniz avı, denizde avlanan hayvanlar demektir.

"Ve taa'muhu -- onu yemek" ise, denizin sahile attığı veya çekilen su yatağında kalan hayvanlar anlamını taşır.

"Metaa'n leküm / sizin için bir fayda olması" ikamet halinde olanların bu avları taze;

"Ve li's-seyyareh / yolcular için bir fayda olması" da, bu avları kurutup yolculuk sırasında yemeleri demektir.

B- "Kara avı ise ihramda bulunduğunuz müddetçe size haram kılındı."

Kara hayvanı, su kuşları gibi zaman zaman suda yaşasalar bile karada yavrulayan bütün hayvanlardır.

1-Bu kelâmın zahiri, ihramda olmayan kimsenin avladığı hayvanın ihramhya haram olmasını gerektirir. İbni Ömer (radıyallahü anh) ve İbn Abbâs'ın görüşü budur.

2-Ebû Hüreyre (radıyallahü anh) ile Tabiînden Ata, Mücâhid ve Said b. Cübeyr'e (radıyallahü anh) göre ihramda olmayan bir kimse, özellikle ihramlı için avlasa bile, ihramlı, avı işaret etmediği ve yol göstermediği takdirde, ihramda olmayanın avladığını yemesi helâldir.

3-Keza, ıharamlının, ihrama girmeden önce boğazladığı avı ihramlı iken yemesi de helâldir. İmam Ebû Hanîfe'nın mezhebi budur. Çünkü âyetteki hitab, ihramlılar içindir.

Hulâsa: Karada avladığınız size haram kılınmıştır. Bundan dolayı başkasının avladığı, bu hükmün dışına çıkmış olur.

4-İmam Malik, İmam Şafiî ve İmam Ahmed'e (radıyallahü anh) göre ise, başkasının ihramlı için avladığı da ona helâl değildir.

C- "Iluzurunda haşredıleceğinız Allah'tan sakının."

Bütün davranışlarınızda yalnız huzuruna toplanacağınız Allah’tan korkun.