97

"Allah; Kabe'yi, Beyte'l-Haram'ı, haram ayı, kurbanı ve kurban gerdanlıklarını insanlar için ayakta durma (kıyam, maişet, geçim) sebebi kılmıştır, işte bu, Allah'ın göklerde ve yerde ne varsa hepsini bildiğini ve Allah'ın her şeyi bilici olduğunu bilmeniz içindir."

A- "Allah; Kabe'yi, Beyte'l-Haram'ı, haram ayı, kurbanı ve kurban gerdanlıklarını insanlar için ayakta durma (kıyam, maişet, geçim) sebebi kılmıştır."

Kâbe'ye bu adın verilmesi konusunda değişik görüşler vardır:

1-Mücâhid'e göre "mükâa'b (küp), murabba' (dörtgen)olmasından; "

2-Diğer binalardan ayrı, müstakil olmasından;

3-Yerden yüksek olmasından dolayı bu adı almıştır. "Beyte'l - Haram", adı izah için değil, medih (övgü) içindir.

4-"Cea'le / kılmak", inşa ve yaratma anlamındadır.

5- Kabe'nin "kıyâmen li'n-nâsi / insanlar için ayakta durma sebebi olması" insanların dinî ve dünyevî bakımdan ayakta durmalarını sağlaması demektir. Çünkü Kabe, insanların hem dinî hem de dünyevî hayatlarını canlandırır.

Korkanlar, ona sığınır, ona sığınan güvende olur.

Güçsüzler orada güven bulur.

Tüccarlar orada kazanır.

Hacc ve umre ziyareti kasdedenler ona yönelir.

6-"e'ş - Şehre'l haram — haram ay veya hürmetli ay", haccın ifa edildiği Zilhicce ayıdır.

7-Başka bir kavle göre ise, bütün hürmetli aylar (Zilka'de, Zilhicce, Muharrem ve Receb)dır.

8-"Kalâid / gerdanlıklar"dan murad, kılâdelenmiş kurbanlık develerdir. Bunun özellikle zikredilmesi, sevabının daha fazla olması ve haccın güzelliğinin bu suretle daha açık müşahede edilmesidir.

B- "İşte bu, Allah'ın göklerde ve yerde ne varsa hepsini bildiğini ve Allah'ın her şeyi bilici olduğunu bilmeniz içindir, "

"Zâkke / işte bu",

özellikle, Kabe'yi;

ya da bunun yanı sıra, ihramın hürmeti ile diğer hürmetleri koruma emrini işaret eder.

Zira vukuundan önce dinî ve dünyevî mazarratın defini ve dünya ile ahiret menfaatlerinin celbini mûcib bu hükümlerin teşrii (vaz'ı);

Şâri'in (kanun vâzıının veya koyucunun) bir takım hikmetlere binaen icrâât yaptığını,

hiçbir şeyin O'nun ihata ve bilgisi dışında olmadığını gösteren en açık delillerdendır.

" Ve Allah'ın her bir şeyi hakkiyle bildiği. .." ifadesi, tahsısden sonra tekid için tamim kabilındendir.