90

"Kendilerine izin verilmesi için bedevî Araplardan özür beyân eden (i'tizar eden, muazzir)ler geldi. Allah ve Resulüne yalan söyleyenler oturup kaldılar. Onlardan kâfir olanlara can yakıcı bir azab isabet edecektir."

A- "Kendilerine izin verilmesi için bedevî Araplardan özür beyân eden (i'tizar eden, muazzîr)ler geldiler."

Daha önce Medine münafıklarının halleri anlatılmıştı. Şimdi burada da münafık bedevî Arapların halleri belirtiliyor.

Bir görüşe göre, bunlar, Esed ve Gatafân kabilelerinin münafıklarıdır. Bunlar Peygambere îfü gelip:

"- Ya Resûlallah! Bizim ailelerimiz var; sıkıntılarımız var; sefere katılmamak için bize izin ver!" dediler.

Diğer bir görüşe göre ise, bunlar, Amir b. Tufeyl'in heyeti idiler. Bunlar da Resûlüllah'a (sallallahü aleyhi ve sellem) gelip:

"- Ya Resûlallah! Biz seninle beraber gazaya çıkarsak, Tayy kabilesinin bedevi Arapları, bizim ailelerimize ve hayvanlarımıza saldırırlar!" dediler.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) da, onlara:

"- Allah, beni sizden müstağni kılacaktır!" buyurdu.

Mücâhid'den rivâyet olunduğuna göre, bunlar, Gıfar kabilesinden bir cemaat idi; sefere katılmamak için özür beyân ettiler; ancak Allaha onların özrünü kabul buyurmadı.

Katâde'den rivâyet olunduğuna göre, onlar, yalan özür beyân etmişlerdi.

Bir görüşe göre de, onlar, sağlıklarının bu sefere çıkmaya müsait olmadığı seklinde özür beyân etmişlerdi.

B- "Allah ve Resulüne yalan söyleyenler oturup kaldılar."

Bunlar, gelip özür beyân etmeden evlerinde kalan bedevi Arapların münafıklarıdır.

Böylece onların, Allah'a (celle celâlühü) ve Resulüne iman ettiklerinin yalan olduğu ortaya çıktı.

C- "Onlardan kâfir olanlar için can yakıcı bir azab isabet edecektir."

Bedevi Araplardan, yahut özür beyân edenlerden kâfir olanlara, dünyada katil ve esaret; âhirette de cehennem azabı isabet edecektir

"Kâfir olanlar" ifâdesi sadece küfründen dolayı değil, tembelliğinden dolayı özür beyân edenleri de kapsar.