9

"Aralarında demişlerdi ki:

Yûsuf'u öldürün veya onu bir yere atın ki, babanızın teveccühü, yalnız size kalsın!"

A- Bu sözü, onların bazısı diğerlerine hitap ederek söylemişti. Bu itibarla sanki hepsi de buna razı olmuşlardı. Nitekim rivâyet olunuyor ki, bunu söyleyen Şenı'un veya Dan adındaki kardeşler idi ve diğerleri de buna razı olmuşlardı; yalnız, "Yûsuf'u öldürmeyin!" diyen Bünyâmin hariç, işte bundan dolayı onların hepsi bu sözü söylemiş gibi kabul edilerek bu söz hepsine isnat edilmiştir. Yahut onların her biri, diğerlerine hitap ederek bunu söylemişti. Bu görüş, onların bunu söylemek için acele etmiş olmalarına daha iyi delâlet etmektedir.

Âyette "yer" kelimesinin müphem ve vasıfsız olarak zikredilmesi, meçhul ve meskûn yerlerden uzak bir yer kastedildiği içindir.

B- "Ondan sonra da tevbe ederek salâh ehlinden olursunuz"

Yani sız Yûsuf’u öldürdükten sonra babanız tamamen size yönelir; başkasına iltifat etmez ve onun sevgisinde kimse size ortak olmaz. Sız de Yûsuf'un işini bitirdikten, işlediğiniz cinayetten sonra, babanıza bir özür sunar, onunla barışırsınız, yahut babanızın teveccühü yalnız size kaldıktan sonra dünya işlerinizi iyice düzene koyarsınız.