13"O, zararı, faydasından daha yakın olana yalvarmaktadır. Yemin olsun ki, o yalvardığı, en kötü yardımcı ve en kötü yoldaştır." Bu kelâm, mezkûr yalvarma ve duasının sonucunu beyan etmekte ve bunun niçin büsbütün bir sapıldık olduğunu açıklamakta ve bir de, taptı İdarinin zararının doğrudan doğruya olmayacağının belirtilmesinden, anlaşılması muhtemel olan bunun dolayk olarak olabileceği vehmini de ortadan kaldırmaktadır. Bu âyetin metninde, putlar için, akıl sahipleri hakkında kullanılan "Men" harfinin kullanılmış olması, puta tapanın hâlinı ziyadesiyle takbih ve zemmetmek, içindir. Yani o kafir, kıyamet gününde, mabudu yüzünden mutazarrır olduğunu ve Cehenneme girdiğini ve ondan hiçbir fayda görmediğini göstermek üzere, o zararı faydasından daha yakın olan için: "Vallahi o, en kötü yardımcı ve en kötü dosttur!" diye haykırır. Zararı faydasından daha yakın olan, böyle olduğuna göre, sırf zarar olan ve hiçbir faydası olmayanın hali nice olmalıdır? Bu iki âyetin tefsiri olarak şöyle de denilebilir: Bu âyette geçen, duâ (yalvarma, haykırma), bir önceki âyette geçen duâ için tekit olmakla beraber bir de, sonrası için bir hazırlık olup onun kötü ibâdeti, "işte bu, büsbütün uzak olan sapıklığın tâ kendisidir" cümlesiyle beyan edildikten sonra bununla da, taptığı şeyin halinin kötü olduğu beyan edilmektedir. Yani onun, kendisine zarar da, fayda da vermeyen bir şeye ibâdeti zikredildikten sonra Allah (celle celâlühü) tarafından: "O, zararı faydasından daha yakın olana yalvarmaktadır" denilmiş, sonra da bu zararı faydasından daha yakın olan i çın: "Vallahı o, en kötü dost ve en kötü yoldaştır" denilmiştir, |
﴾ 13 ﴿