21

"Sizin için mal ve davar hayvanlarda da hiç şüphesiz ibret vardır. Onların karınlarındaki sütten size içiririz. Onlarda sizin için birçok faydalar daha vardır. Onların etlerinden de yersiniz."

A- "Sizin için mal ve davar hayvanlarda da hiç şüphesiz ibret vardır."

Bundan önce su ve bitkiden insanlara ulaşan nimetler beyan edildikten sonra burada da hayvanlar tarafından onlara ulaşan nimetler beyan edilmektedir. Bir de şu gerçek beyan edilmektedir: Bu nimetler, haddi zâtında, insanların çeşitli şekillerde faydalandıkları nimetler olmakla beraber, bunlarda büyük ibretler olup insanların bunlardan ibret almaları ve onların özelliklerinden, Allah'ın (celle celâlühü) kudretinin büyüklüğüne ve rahmetinin genişliğine deliller çıkarmaları ve bu nimetlere nankörlük etmeyip şükretmeleri gerekir. Burada ibret, hayvanlara tahsis edilmiş, çünkü ibret konusu hayvanlarda bitkilerden daha zahirdir.

B- "Onların karınlarındaki sütten size içiririz."

Burada ibret konulan açıklanmaktadır. Karınlarındakınden murat süttür ve karınlardan murat da, onların içleridir. Yahut karınlarındakinden murat, kendisinden süt oluşan yemleridir. Bu takdirde karınlarından murat, gerçek, manâsıdır.

C- "Onlarda sizin için birçok faydalar daha vardır. Onların etlerinden de yersiniz."

Yani zikredilen yünlerinden ve kıllarından başka o hayvanlarda sizin için birçok faydalar daha vardır. Siz onların etlerinden de yersiniz. Böylece siz, onların ürünlerinden faydalandığınız gibi, onların kendilerinden de faydalanırsınız.