15

"Bunlar da, ancak, hiç gecikmesi olmayan korkunç bir çığlık beklemektedirler."

Daha önce Mekke kâfirleri gibi, hakka karşı birlik oluşturan, hakir ve yakın zamanda hezimete mahkûm oldukları bildirilen kâfir gurupların azabı beyân edildikten sonra şimdi de Mekke kâfirlerinin azabı beyân edilmektedir, Zîrâ eski kâfirlerin azaplarının anlatılması, dinleyenlerin. Mekke kâfirlerinin azabının ne olacağı merakını kesinlikle mucip olmaktadır. Zîrâ Mekke kâfirleri, eski kâfir gurupların suçları gibi veya daha da ağır suçlar işlemişler ve bu suçları, en ağır cezaları gerektirmektedir ve suçların kotu sonuçlarından hiçbir şeyle henüz karşılaşmamışlardı.

Yani küfür ve hakkı tekzipte o geçmişte helâk edilen taifeler gibi olan şu Mekke kâfirleri, ancak ikinci Nefha'yı (Sûr'a üfürmeyi) beklemektedirler. Ancak onların azabı, o Nefha'daki şiddet ve korkudur, demek değildir. Çünkü o şiddet ve korku, iyisi, kötüsü bütün ümmetleri kapsayacaktır. Hayır, bunun mânâsı şudur: Mekke kâfirleri ile kerıdderi için hazırlanmış olan feci âzap arasında ancak ikinci nefha vardır. Zîrâ onların azabı ahirete ertelenmiştir. Çünkü Peygamberimiz, onlar arasında iken, onların tamamen yok edilmeleri, üstün hikmetler üzerine binâ edilmiş olan ilâhî sünnetle bağdaşmaz. Nitekim diğer bir âyette de şöyle denilmektedir: "Ey Resûlüm! Sen onlar arasında iken, Allah, onlara azap indirecek değildir." (Enfâl: 33)

Kimilere göre, bu nefha, birinci nefhadır. Ancak bunun bir haklı izahı yoktur; çünkü onun korkunç hallerini ancak o zaman hayatta olanlar, göreceklerdir. Ve onlara vaad edilen azap, birinci Nefha akabinde vaki olmayacak ve mutlak azap da, o zamânâ kadar tehir edilmez; fakat ölümlerinden itibaren azapları vaki olur.