7

"Allah'ın, o kasabalar halkından Peygamberine savaşsız olarak verdiği ganimetler, Allah, peygamber, yakınlar, öksüzler, yoksullar ve yolda kalmışlar içindir. Tâ ki, o mallar, içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir devlet olmasın. Peygamber size ne verdiyse, onu alın; size ne yasakladıysa, ondan da sakının. Allah'tan korkun. Çünkü Allah, azabı çok çetin olandır."

A- "Allah'ın, o kasabalar halkından Peygamberine savaşsız olarak verdiği ganimetler, Allah, peygamber, yakınlar, öksüzler, yoksullar ve yolda kalmışlar içindir."

Bu ganimetin, Allah'ın, Resulüne emeksiz bir lutfû olduğa, mücahitlerin bunda hakları olmadığı beyân edildikten sonra bu kelâmda, o ganimetlerin sarf edileceği, sınıflar beyân edilmektedir.

Savaşsız olarak elde edilen ganimetin/ fey'in taksimatı hakkında ihtilâf edilmiştir:

Bir görüşe göre, âyetin, zahirinin icabı olarak, bu ganimetler, altı kısma bölünür ve Allah'ın hissesi diye adlandırılan kısım, Kâ'be ve diğer mesciderin imârına harcanır.

Diğer bir görüşe göre ise, bu ganimeder beş kısma bölünür; zîrâ burada Allah'ın adının zikredilmesi, tâzim içindir. Peygamberimizin hissesi de, bir görüşe göre İmama (İslam devleti reisine) verilir;

Diğer bir görüşe göre ise askerlere ve kale, geçit ve boğaz gibi yerlerin savunmasına harcanır; başka bir görüşe göre ise müslümanların maslahatlarına harcanır,

Bir diğer görüşe göre ise, bu savaşsız ganimetler de, diğer ganimetler gibi beş kısma bölünür. Nitekim Peygamberimiz, kendisine ganimetten verilen beşte bir hisseyi de beşe bölerdi ve bunların beşte dördünü dilediği gibi kullanırdı. Şimdi ise anılan ihtilâf, bunda da cârîdir.

B- "Tâ ki, o mallar, içinizden yalnız zenginler arasında dolaşan bir devlet olmasın, "

Yani tâ ki, fakirler için olması gereken savaşsız ganimet, yalnız zenginler arasında iftihar konusu ettikleri bir devlet: Zenginlik, azamet, galibiyet, hâkimiyet, varlık olmasın. Yâhut aranızda bir Cahiliyye devleti olmasın. Zîrâ sizin reisleriniz cahiliyye döneminde ganimetlerle iftihar ediyorlardı ve: "Galip gelen, mağlubun malını alır" diyorlardı.

C- "Peygamber size ne verdiyse, onu alın; size ne yasakladıysa, ondan da sakının. Allah'tan korkun. Çünkü Allah, azabı çok çetin olandır."

Yani Peygamberin size verdiği ganimeti alın; çünkü o sizin hakkınızdır. Yahut size verdiği emri tutun; çünkü o size vaciptir. Ve size yasakladığı şeyden de sakının. Peygambere muhalefet etmekten de Allah'tan korkun. Çünkü Allah, azabı çok çetin olandır. O, buyruğuna ve yasağına muhalefet edenleri sonunda cezalandırır.