4

"Ey peygamber zevceleri! Her ikiniz Allah'a tevbe ederseniz, ne güzel. Çünkü kalpleriniz eğrilmiştir. Siz eğer Peygambere karşı birbirinizle yardımiaşirsaniz, şüphesiz bilesiniz ki, o, yardımcisiz kalmaz. Çünkü Allah, Cebrâîl ve sâlih mü’minler onun dostu ve yardımcilarıdir. Bunların ardından melekler de ona yardımcıdır."

A- "Ey peygamber zevceleri! Her ikiniz Allah'a tevbe ederseniz, ne güzel. Çünkü kalpleriniz eğrilmiştir."

Yani ey Hafsa ve Âişe! Siz Allah'a tevbe ederseniz, yerinde olur. Çünkü sizden, tevbeyi gerektiren bir hata sâdır olmuştur ki, o da, sizin üzerinize vacip olan, Resûlüllah'a karşı samimiyetten., onun sevdiğini sevmekten ve sevmediğini sevmemekten kalplerinizin sapmış olmasıdır.

B- "Siz eğer Peygambere karşı birbirinizle yardımlaşırsanız, şüphesiz bilesiniz ki, o, yardımcısız kalmaz. Çünkü Allah, cebraıl ve sâlih mü’minler onun dostu ve yardımcılarıdır."

Yani peygamberin yardımcısı Allah'tır (celle celâlühü); kerrûbiyyûn denilen en büyük meleklerin reisi olan Cebrâîl onun arkadaşıdır ve iyi mü’minler de, onun tabileri ve taraftarlarıdır. İbn Abbâs (radıyallahü anh) diyor ki: "Hûd mü'minlerden murat, Hazret-i Ebû Bekir ile Hazret-i Ömer'dir." Bu, merfû bir senede Peygamberimizden de rivâyet olunmuştur. İkrime ve Mukatil de böyle demişlerdir. Âyette, Cebrâîl ile melekler arasinda zikredilmiş olmasına en uygun olana yorum da budur. Zîrâ böylece manevî yardımcı ile şeklî yardımcı bir araya getirilmiş oluyor. Nasıl bunun aksi iddia edilebilir ki, Cebrâîl de, Peygamberimizin yardımcısı olup onu, ilâhî inayetle desteklemektedir ve Hazret-i Ebû Bekir de Hazret-i Ömer de, peygamberlik vazifelerinin icrasında ve zahirî hükümlerinin yürütülmesinde onun vezirleri gibidirler. Bir de, ikisinin Peygamberimize yardımlarının beyân edilmesi, oların kızlarının kalplerinde daha çok tesir edip, işlerini kolaylaştırması içindir, işte bu îzâha göre âyette, sâlih mü'minlerin meleklerden önce zikredilmesi, gayet uygun olur. Ama meşhur görüş olduğu üzere, sâlih mü'minlerden bütün iyi mü’minler kastedildiği takdirde böyle îzâh edilemez.

C- "Bunların ardından melekler de ona yardımcıdır."

Yani Allah'ın, Namûs-i a’zam'ın ve sâlih mü'mirilerin yardımlarının ardından, gökleri dolduran melekler camiasının sayısız fertleri de, bir tek el gibi, düşmanlarına karşı ona yardım ederler. Şu halde bunların yardımcısı oldukları bir kimseye karşı iki kadının ona karşı yardımlaşması neyi ifâde eder!