78

"Onların bîr kısmının okuyup yazması yoktu. Kitab ı bilmezlerdi; bildikleri sadece bir takım yalan ve kuruntulardı. Onlar ancak vehim içindedirler."

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Abbâs der ki:

“Ümmiler, Allah'ın gönderdiği peygamberi ve indirdiği kitabı tasdik etmeyen kişilerdir. Bunlar kitabı kendi elleriyle yazdılar, sonra cahil insanlara: «Bu kitap Allah katından gelmiştir» dediler. Allah, onların kitabı kendi elleriyle yazdığını bildirip, Allah'ın kitabını inkar etmelerinden dolayı Ümmiler olarak adlandırmıştır."

İbn Cerîr, İbrahim en-Nehaî'nin, "Onların bir kısmının okuyup yazması yoktu. Kitab'ı bilmezlerdi; bildikleri sadece bir takım yalan ve kuruntulardı. Onlar ancak vehim içindedirler" âyetini açıklarken şöyle dediğini bildirir:

“Bunların bir kısmı yazı yazmayı bilmeyen kişilerdir."

İbn İshâk ve İbn Cerîr, İbn Abbâs'ın, "Onların bir kısmının okuyup yazması yoktu. Kitab'ı bilmezlerdi; bildikleri sadece bir takım yalan ve kuruntulardı. Onlar ancak vehim içindedirler" âyetini açıklarken şöyle dediğini bildirir:

“Onlardan bazıları kitapta ne olduğunu bilmez, bazıları ise zanna kapılıp peygamberliğini inkar ederler."

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre Mücâhid, "Onların bir kısmının okuyup yazması yoktu. Kitab'ı bilmezlerdi; bildikleri sadece bir takım yalan ve kuruntulardı. Onlar ancak vehim içindedirler" âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Burada kastedilen, Yahudilerden, kutsal kitaptan bir şey bilmeyen kişilerdir. Bunlar zanla, Allah'ın kitabında olmayanı konuşurlar ve: «Bu Allah'ın kitabında vardır» deyip, söylediklerinin Allah'ın kitabında olmasını temenni ederlerdi."

İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim, İbn Abbâs'ın, (.....) sözünden, kuruntu içinde olduklarının kastedildiğini söylediğini bildirir.

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Abbâs der ki:

“(.....) sözünden kastedilen, yalan yere söyledikleri sözlerdir."

Abd b. Humeyd ve İbn Cerîr, Mücâhid'den bildiriyor:

“(.....) sözünden kastedilen, birtakım yalanları bilmeleri, (.....) sözünden kastedilen ise yalan söylemeleridir."