148

"Herkesin yöneldiği bir yön vardır..."

İbn Cerîr ile İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“Herkesin yöneldiği bir yön vardır..." âyetini açıklarken şöyle demiştir:

“Herkesten kasıt, herhangi bir dine mensup olan kimselerdir. Her bir dine mensup olanın bir kıblesi vardır. Müminler de hangi yöne yönelirlerse yönelsinler orası Allah'a çıkar."

İbn Ebî Hâtim bildiriyor: İbn Abbâs âyetteki (.....) ifadesini mudâf olarak: (.....) şeklinde okumuş ve açıklarken şöyle demiştir:

“Her iki yön de Allah'a çıkar. Bunun için bazen Beytu'l-Makdis'e doğru, bazen de Kâbe'ye doğru namazını kılabilirsiniz, denilmiştir."

Ebû Dâvud'un, en-Nâsih'de bildirdiğine göre Katâde:

“Herkesin yöneldiği bir yön vardır..." âyetini açıklarken:

“Müslümanların Beytu'l-Makdis'e doğru kıldıkları namazlar ile Kâbe'ye doğru kılınan namazlardır" demiştir.

İbn Cerîr ve İbn Ebî Dâvud, el-Mesâhif de Mansûr'dan bildiriyor:

“Biz bu âyeti: (Herkese, hoşnut olacağı bir kıble kıldık) lafzıyla okurduk.

Abd b. Humeyd ve İbn Cerîr'in bildirdiğine göre Mücâhid:

“Herkesin yöneldiği bir yön vardır..." âyetini açıklarken:

“Her bir peygamber (ve ümmetin)in yöneldiği bir kıblesi vardır" demiştir.

Ebû Dâvud'un, en-Nâsih'de bildirdiğine göre Ebu'l-Âliye: (.....) âyetini açıklarken demiştir ki:

“Yahudilerin bir kıblesi vardır ve bunu onlara belirleyen Allah'tır. Hıristiyanların da kendi kıbleleri vardır ve bunu da Yüce Allah kendilerine belirlemiştir. Size de ey Muhammed ümmeti, Yüce Allah şimdiki kıbleyi kıble olarak belirlemiştir."

İbnu'l-Enbârî'nin, el-Mesâhif de bildirdiğine göre İbn Abbâs bu âyeti: (Herkesin, yönü Allah'a çıkan bir kıblesi vardır) lafzıyla okurdu.

"Hayırlı işlerde birbirinizle yarışın. Nerede olursanız olun Allah sizi bir araya toplar, Allah şüphesiz her şeye Kadirdir"

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre Katâde:

“...Hayırlı işlerde birbirinizle yarışın..." âyetini açıklarken:

“Kıblenizle üstünlük taslayıp kendinizi bırakmayın, anlamındadır" demiştir.

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Zeyd:

“...Hayırlı işlerde birbirinizle yarışın..." âyetini açıklarken:

“Hayırlı işlerden kasıt, salih amellerdir" demiştir.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Ebu'l-Âliye:

“...Hayırlı işlerde birbirinizle yarışın..." ifadesini açıklarken:

“İyi ve güzel İşlerde müminlerin birbirleriyle yarışmalarıdır" demiştir. "...Nerede olursanız olun Allah sizi bir araya toplar, Allah şüphesiz her şeye Kadîr'dir" âyetini açıklarken de:

“Bir araya toplanmadan kasıt, kıyamet günündeki toplanmadır" demiştir.

Buhârî, Nesâî ve Beyhakî'nin, Sünen'de Enes b. Mâlik'ten bildirdiğine göre Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

“Kim bizim namazımızı kılar, bizim kıblemize yönelir, bizim kestiklerimizden yerse bilin ki o bir müslümandır. Böylesi bir kişi, Allah'ın zimmeti ile Resulünün himayesi altındadır. Onun için Allah'ın vermiş olduğu öyle bir zimmete ihanet etmeyin!"