52

"Isa onların inkârlarını hissedince: «Allah uğrunda yardımcılarım kimlerdir?» dedi. Havariler şöyle dediler:

“Biz Allah'ın yardımcılarıyız, Allah'a inandık, O na teslim olduğumuza şahid ol."

İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Cüreyc:

“İsa onların inkârlarını hissedince..." âyetini açıklarken şöyle dedi:

“İsrâil oğulları, İsa'yı (aleyhisselam) yalanlanlayıp ve öldürmek isteyince İsa (aleyhisselam) kavminden yardım istedi. Bunun üzerine Yüce Allah'ın:

“...İsrailoğullarının birtakımı böylece inanmış, birtakımı da inkar etmişti..." âyeti indi.

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Mücâhid:

“...Allah uğrunda yardımcılarım kimlerdir?..."  âyeti hakkında:

“Kim beni Allah yolunda takip eder?" mânâsındadır, dedi.

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre Süddî:

“...Allah uğrunda yardımcılarım kimlerdir?..."  âyetini açıklarken:

“Kim Allah'la beraberdir?" mânâsındadır, dedi.

Firyâbî, Abd b. Humeyd, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim, İbn Abbâs'tan bildiriyor: Onlar elbiselerinin beyazlığından dolayı havariler adını aldılar. Aynı zamanda onlar avcı idiler.

Abd b. Humeyd ve İbn Cerîr, Ebû Ertaa'dan bildiriyor: Havariler elbiseleri yıkayarak beyazlatanlardır. Yani elbise yıkayan kişilerdir.

İbn Ebî Hâtim, Dahhâk'tan bildiriyor: Havariler demek yıkayıcılar demektir. Nabatice:

“Havari", Arapça'da ise:

“Muhavvar"dır.

Abd b. Humeyd, Dahhâk'tan bildiriyor: Havariler çamaşırcılar demektir. İsa (aleyhisselam) yanlarına uğrayınca ona iman ederek kendisine uydular.

İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim, Katâde'den bildiriyor: Havariler hilafete layık olan kişilerdir.

İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Dahhâk:

“Havariler, peygamberlerin seçkin adamlarıdır" dedi.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs:

“Havariler, peygamberlerin seçkin adamlarıdır" dedi.

Abdurrezzâk ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Katâde:

“Havari demek vezir demektir" dedi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Süfyân b. Uyeyne:

“Havari demek yardımcı demektir" dedi.

Buhârî, Tirmizî ve İbnu'l-Münzir'in, Câbir b. Abdillah'tan bildirdiğine göre Hazret-i Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:

“Her peygamberin bir havarisi vardır. Benim havarim ise ez-Zübeyr'dir. "

İbn Ebî Dâvud, Mesâhifte bildirdiğine göre Asîd b. Yezîd bu âyeti (.....) şeklinde okudu. Osman'ın mushaf'ında ise üç (nun) harfi bulunmaktadır.