67

"İbrâhîm, ne Yahudi îdi, ne de Hıristiyan. Fakat o, hanif (Allah'ı bir tanıyan, hakka yönelen) bir müslümandı. Allah'a ortak koşanlardan da değildi."

İbn Cerîr, Şa'bî'den bildiriyor: Yahudiler:

“İbrâhîm (aleyhisselam) bizim dinimiz üzeredir" derken, Hıristiyanlar da:

“İbrâhîm (aleyhisselam) bizim dinimiz üzeredir" dediler. Bunun üzerine Yüce Allah:

“İbrâhîm, ne Yahudi idi, ne de Hıristiyandı" âyetini indirdi ve onları yalanlayarak delillerini çürüttü.

İbn Cerîr, Rabî'den bunun aynısını rivayet etti.

İbn Ebî Hâtim, Mukâtil b. Hayyân'dan bildiriyor: Ka'b, arkadaşları ve Hıristiyanlardan bir grup:

“İbrâhîm (aleyhisselam), Mûsa (aleyhisselam) ve peygamberler biz (dinimiz)dendir" dediler. Bunun üzerine Yüce Allah:

“İbrâhîm, ne Yahudi idi, ne de Hıristiyan. Fakat o, hanif (Allah'ı bir tanıyan, hakka yönelen) bir Müslümandı" âyetini indirdi.

İbn Cerîr, Sâlim b. Abdillah'tan (sanırım) o da babasından bildiriyor: Zeyd b. Amr b. Nufeyl, Şam'a gitti ve tâbi olacağı bir dini araştırmaya başladı. Yahudilerden bir âlim buldu ve ona dinini sorup:

“Sanırım ben sizin dininize gireceğim. Bana sizin dininizi anlat" dedi. Yahudi:

“Sen Allah'ın gazabından pay almadıkça bizim dinimizden olamazsın" deyince, Zeyd:

“Ben zaten Allah'ın gazabından kaçıyorum ve asla Allah'ın gazabından bir şey yüklenemem. Bana içinde Allah'ın gazabı olmayan bir din söyler misin?" dedi. Yahudi:

“Ben öyle bir din bilmiyorum. Ancak Hanif dininde öyle bir şey yoktur" cevabını verdi. Zeyd:

“Hanif nedir?" diye sorunca, Yahudi:

“Hanif İbrâhîm'in (aleyhisselam) dinidir. O ne Yahudi ne de Hıristiyandı. Sadece Allah'a kulluk ederdi" karşılığını verdi. Bunun üzerine Zeyd Yahudinin yanından ayrılıp Hıristiyan bir âlim buldu. Ona da dinini sorup:

“Sanırım ben sizin dininize gireceğim. Bana sizin dininizi anlat" dedi. O da:

“Sen Allah'ın lanetinden pay almadıkça bizim dinimizden olamazsın" deyince, Zeyd:

“Ben asla Allah'ın lanetinden ve gazabından bir şey yüklenemem. Bana içinde Allah'ın laneti olmayan bir din söyler misin?" dedi. Bu Hıristiyan âlimde, Yahudinin demiş olduğu şeylere benzer bir şeyler söyleyerek:

“Ben öyle bir din bilmiyorum. Ancak Hanif dininde öyle bir şey yoktur" dedi. Zeyd Hıristiyanın yanından ayrıldı ve ikisininde ittifak etmiş olduğu İbrâhîm'in (aleyhisselam) dinine razı olarak sürekli Allah'a el açıp:

“Allahım! Seni şahit kılıyorum ki, ben İbrâhîm'in (aleyhisselam) dini üzereyim" dedi.