120

"Allah'ın âyetlerine inanıyorsanız, üzerine Allah'ın adı anılmış olan şeyden yiyin. Size ne oluyor ki, Allah size darda kalmanızın dışında, haram olanları genişçe anlatmışken adının üzerine anıldığı şeyden yemiyorsunuz? Doğrusu çoğunluk, heva ve heveslerine uyarak, bilmeden sapıtıyorlar. Aşırı gidenleri en iyi bilen Rabbindir. Günahın açığını da, gizlisini de bırakın. Günah kazananlar, kazandıklarına karşılık şüphesiz ceza göreceklerdir"

Ebû Dâvûd, Tirmizî, Bezzâr, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim, Ebu'ş- Şeyh ve İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs der ki:

“Yahudiler Resûlullah'a (sallallahü aleyhi ve sellem) gelip:

“Öldürdüklerimizden kendimiz yiyoruz da, Allah'ın öldürdüğünü (yani, kesme dışında herhangi bir yolla ölenleri) yemiyoruz" deyince, Allah:

“Allah'ın âyetlerine inanıyorsanız, üzerine Allah'ın adı anılmış olan şeyden yiyin. Size ne oluyor ki, Allah size darda kalmanızın dışında, haram olanları genişçe anlatmışken adının üzerine anıldığı şeyden yemiyorsunuz? Doğrusu çoğunluk, heva ve heveslerine uyarak, bilmeden sapıtıyorlar. Aşırı gidenleri en iyi bilen Rabbindir. Günahın açığını da gizlisini de bırakın. Günah kazananlar, kazandıklarına karşılık şüphesiz ceza göreceklerdir. Üzerine Allah'ın adının anılmadığı kesilmiş hayvanları yemeyin, bunu yapmak Allah'ın yolundan çıkmaktır. Doğrusu şeytanlar sizinle tartışmaları için dostlarına fısıldarlar, eğer onlara itaat ederseniz şüphesiz siz müşrik olursunuz" âyetlerini indirdi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Saîd b. Cübeyr, "Allah'ın âyetlerine inanıyorsanız, üzerine Allah'ın adı anılmış olan şeyden yiyin. Size ne oluyor ki, Allah size darda kalmanızın dışında, haram olanları genişçe anlatmışken adının üzerine anıldığı şeyden yemiyorsunuz? Doğrusu çoğunluk, heva ve heveslerine uyarak, bilmeden sapıtıyorlar. Aşırı gidenleri en iyi bilen Rabbindir" âyetlerini açıklarken şöyle dedi:

“Eğer Kur'ân'a inanıyorsanız, üzerine Allah'ın adı anılmış olan şeyler size helaldir. Onlardan yiyin. Size ne oluyor ki, Allah size darda kalmanızın dışında, haram olan leşleri yiyemeyeceğinizi genişçe anlatmışken adının üzerine anıldığı kurbanlardan yemiyorsunuz? Arap müşriklerinin çoğu heva ve heveslerine uyarak bilmeden kurbanlık ve başka şeyler hakkında konuşup sapıtıyorlar. Aşırı gidenleri en iyi bilen Rabbindir."

Abdürrezzâk, Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş- Şeyh'in Katâde'den bildirdiğine göre âyette geçen genişçe anlatmaktan kastedilen, yenilmesi haram olan şeylerin açıklanması, darda kalınca yenilebilecek şeylerden kastedilen ise, leş, kan ve domuz etidir.

Abd b. Humeyd'in bildirdiğine göre Âsim, bu âyeti (.....) şeddeli ve (.....) harfini nasb ile, (.....) sözündeki (.....) harfini merfu, (.....) harfini ise esreli, (.....) sözündeki (.....) harfini de merfu olarak okumuştur.

İbn Ebî Şeybe, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve' İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs, "Günahın açığını da gizlisini de bırakın..." âyetinde geçen günahın açığından kastedilenin, anne ve kızlarla evlenmek, gizlisinden kastedilenin ise zina olduğunu söyledi,

İbn Ebî Şeybe, Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim, Saîd b. Cübeyr'den bildiriyor:

“Günahın açığından kastedilen, "Babalarınızın evlendikleri kadınlarla evlenmeyin, geçmişte olanlar artık geçmiştir çünkü bu bir fuhuş ve iğrenç bir şeydi, ne kötü yoldu! Sizlere, analarınız, kızlarınız, kızkardeşleriniz, halalarınız, teyzeleriniz, kardeşlerinizin kızları, kızkardeşlerinizin kızları, sizi emziren sütanneleriniz, sütkardeşleriniz, karılarınızın anneleri, kendileriyle gerdeğe girdiğiniz kadınlarınızin yanınızda kalan üvey kızlarınız ki onlarla gerdeğe girmemişseniz size bir engel yoktur, öz oğullarınızın eşleri ve iki kız kardeşi bir arada almak suretiyle evlenmek, -geçmişte olanlar artık geçmiştir- size haram kılındı. Doğrusu Allah bağışlar ve merhamet eder" âyetlerinde geçenlerdir. Gizli günahtan kastedilen ise zinadır."

Abdürrezzâk, Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in Katâde'den bildirdiğine göre âyette kastedilen, açıktan ve gizli olarak işlenen bütün günahlardır.

İbnu'l-Münzir ve Ebu'ş-Şeyh, Mücâhid'den, âyette kastedilenin, kişinin içinden geçirdiği ve işlediği günahlar olduğunu nakletmiştir.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Rabî b. Enes, "Günahın açığını da gizlisini de bırakın..."' âyetini açıklarken:

“Allah, açıktan da, gizli olarak ta günah işlenmesini yasaklamıştır" dedi.