19

"Bîr kervan geldi, sucularını gönderdiler; sucu kovasını kuyuya saldı, «Müjde! İşte bir oğlan» dedi. Yusuf'u alıp onu ticari bir mal olarak sakladılar. Oysa Allah yaptıklarını bilir."

İbn Cerîr, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Dahhâk, bu âyet hakkında der ki: Bir kervan gelip kuyunun yanında konakladı ve sucularını kuyuya gönderdiler. Sucu, kuyudan su çekerken Hazret-i Yûsuf'u çıkardı ve arkadaşlarına bir çocuk bulduğunu müjdeledi. Onun durumunu ve Rabbinin katındaki değerini bilmediklerinden dolayı, haram olmasına rağmen kendisini birkaç dirheme sattılar.

Abdurrezzâk, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Katâde, (.....) âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Sucularını gönderdiklerinde, sucu kovayı kuyuya sarkıtıp çekince, kovada çocuk çıktı. Bünun üzerine birbirlerini müjdelediler. Bu kuyu Beytu'l- Makdis'in kuyusudur ve yeri bellidir.

İbn Ebî Hâtim'in Ebû Ravk'tan bildirdiğine göre (.....) kelimesi, "Müjdeler olsun" mânâsındadır.

İbnu'l-Münzir, Ebû Ubeyd vasıtasıyla, Kisâî'den, Hamza'dan, onun da, A'meş ve Ebû Bekr'den bildirdiğine göre Âsim, bu âyeti, (.....) şeklinde okumuştur.

İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh, Süddî'nin bu âyeti açıklarken şöyle dediğini bildirir:

“Sucunun arkadaşının ismi Büşrâ'ydı. Kişinin:

“Ey Zeyd" dediği gibi o da:

“Ey Büşrâ" demiştir."

Ebu'ş-Şeyh'in Şa'bî'den bildirdiğine göre sucu, adı Büşrâ olan bir adama seslenmişti.

İbn Cerîr'in bildirdiğine göre İbn Abbâs, (.....) âyetini açıklarken şöyle dedi:

“Hazret-i Yûsuf'un kardeşleri, kendisini bulanlardan kardeşleri olduğunu gizlediler. Hazret-i Yûsuf ta kardeşlerinin kendisini öldürmesinden korkarak, kardeşleri olduğunu gizledi ve satılmayı tercih etti. Kardeşleri de kendisini düşük fiyata sattılar."

Abdurrezzâk, İbn Cerîr ve Ebu'ş-Şeyh'in Katade'den bildirdiğine göre " âyeti, "Onu sattıklarını (başkalarından) gizlediler" mânâsındadır.

İbn Cerîr ve Ebu'ş-Şeyh'in Mücâhid'den bildirdiğine göre (.....) âyeti, "Onu beraberlerinde bulunan tüccar arkadaşlarından sakladılar" mânâsındadır.

İbn Ebî Şeybe, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Mücâhid, (.....) âyetini açıklarken şöyle dedi: Sucu ve yanındakiler, arkadaşlarına "Bu bizimle birlikte bir ticaret malı olarak gönderildi" dediler. Onlara bu şekilde söylemelerine sebep ise kendileri ne ortak olmaları korkusu idi. Hazret-i Yûsuf'un kardeşleri, sucu ve arkadaşlarının peşinden giderek:

“Onu iyi bağlayın da kaçmasın" dediler. Mısır'a gittiklerinde Hazret-i Yûsuf:

“Kim beni satın alır da müjdelenir?" deyince, o zaman Müslüman olan kral kendisini satın aldı.