7

"İnkâr edenler, «Ona Rabbinden bir mucize indirilseydi ya!» diyorlar. Sen ancak bir uyarınsın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır"

İbn Cerîr ve Ebu'ş-Şeyh'in Katâde'den bildirdiğine göre "Ona Rabbînden bir mucize indirilseydi ya" sözünü Arap müşrikler söylemiştir. Yüce Allah onlara cevap olarak:

“Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır." Her kavmin Allah'a davet eden bir davetçisi vardır" buyurmuştur.

İbn Cerîr, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh'in İbn Abbâs'tan bildirdiğine göre âyette geçen (.....) kelimesi davetçi mânâsındadır.

İbn Ebî Şeybe, İbn Cerîr, İbnü'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Ebu'ş-Şeyh'in Mücâhid'den bildirdiğine göre "Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" buyruğunda geçen uyarıcıdan kasıt Hazret-i Muhammed'dir (sallallahü aleyhi ve sellem). Her kavim için gönderilen yol göstericiler ise onlara gönderilen peygamberlerdir.

İbn Cerîr, İbnü'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Saîd b. Cübeyr, "Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" âyetini açıklarken:

“Uyarıcı Hazret-i Muhammed'dir (sallallahü aleyhi ve sellem). Yol gösteren ise Yüce Allah'tır" demiştir.

İbn Cerîr ve İbn Merdûye, İbn Abbâs'ın, "Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" âyetini:

“Ey Muhammed! Uyarıcı sensin. Ben de her kavme yol gösterenim" şeklinde açıkladığını bildirir.

İbn Cerîr'in Mücâhid'den bildirdiğine göre Mücâhid'den bildirdiğine göre "Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" buyruğunda geçen uyarıcıdan kasıt, Hazret-i Muhammed'dir (sallallahü aleyhi ve sellem). Yüce Allah ise her kavme yol gösterendir.

İbn Cerîr, Dahhâk'tan aynı rivâyette bulunmuştır.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre İbn Abbâs, bu âyeti açıklaşren:

“Sen, her kavmin uyarıcısı ve yol göstericisisin." Bir lafızda ise:

“Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) hem uyarıcı hem de yol göstericidir" demiştir.

İbn Cerîr, İkrime ve Ebu'd-Duhâ'nın:

“Uyarıcı da yol gösterici de Hazret-i Muhammed'dir (sallallahü aleyhi ve sellem) dediğini bildirir.

İbn Cerîr, İbn Merdûye, Ebû Nuaym el-Ma'rife'de, Deylemî, İbn Asâkir ve İbnu'n-Neccâr'ın bildirdiğine göre İbn Abbâs der ki:

“İnkâr edenler, «Ona Rabbinden bir mucize indirilseydi ya!» diyorlar. Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" âyeti nazil olduğu zaman Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) elini göğsüne koyup:

“Uyarıcı benim" buyurdu. Eliyle de Hazret-i Ali'nin omuzuna işaret edip:

“Ey Ali! Yol gösterici sensin. Benden sonra gelenler senin vasıtanla hidayet bulacaklardır" buyurdu.

İbn Merdûye'nin Ya'lâ b. Murra'dan bildirdiğine göre Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), "İnkâr edenler, «Ona Rabbinden bir mucize indirilseydi ya!» diyorlar. Sen ancak bir uyarıcısın. Her kavim için de bir yol gösteren vardır" âyetini okuyup:

“Uyarıcı benim. Ali ise yol göstericidir" buyurdu.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre Ebû Berze el-Eslemî der ki: Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), "Sen ancak bir uyarıcısın" derken elini göğsüne koydu ve "Her kavim için de bir yol gösteren vardır" derken de elini Hazret-i Ali'nin göğsüne koydu."

İbn Merdûye ve Diyâ el-Muhtâra'da, İbn Abbâs'tan Resûlullah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem):

“Uyarıcı benim, yol gösterici ise Ali b. Ebî Tâlib'dir" buyurduğunu nakleder.

Abdullah b. Ahmed Müsned'in zevâidinde, İbn Ebî Hâtim, Taberânî M. el- Evsaf ta, Hâkim, İbn Merdûye ve İbn Asâkir'in bildirdiğine göre Ali b. Ebî Tâlib'in âyet hakkında şöyle dediğini bildirir:

“Uyarıcı Allah'ın Resulüdür. Ben ise yol göstericiyim." Bir lafızda ise, kendisi kastederek:

“Yol gösterici ise Hâşimoğullarından bir adamdır" dedi.