85

"Doğrusu biz onu yeryüzüne yerleştirmiş ve her şeyin yolunu ona öğretmiştik. O da bir yol tutup gitti"

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Her şeyin yolunu ona öğretmiştik" âyetini açıklarken: "Burada ilim kastedilmektedir" dedi.

İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs: "O da bir yol tutup gitti" âyetini açıklarken: "Burada menzil kastedilmektedir" dedi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Zeyd: "Her şeyin yolunu ona öğretmiştik" âyetini açıklarken: "Burada ilim kastedilmektedir. Bu ilmin içinde bütün dilleri öğrenmesi de vardır. O tanıdığı bütün kavimleri kendi dilleriyle konuşturdu" dedi.

İbn Ebî Hâtim, Saîd b. Ebî Hilâl'den bildirir: Muâviye b. Ebî Süfyân, Ka'bu'l- Ahbâr'a: "Sen: «Zülkarneyn atını yıldızlara bağlardı» diyorsun" dediğinde, Ka'b şu karşılığı verdi: "Ben öyle diyorsam, Allah: «Her şeyin yolunu ona öğretmiştik» buyurmaktadır."

Abdurrezzâk, İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Katâde: "Her şeyin yolunu ona öğretmiştik" âyetini açıklarken: "Burada yeryüzü menzilleri ve işaretler kastedilmektedir" dedi.

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Mücâhid: "O da bir yol tutup gitti" âyetini açıklarken: "Burada doğudan batıya kadar olan menziller ve yollar kastedilmektedir" dedi.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Zeyd: (.....) âyetini açıklarken: "Burada yol kastedilmektedir. Çünkü Firavun'un, Hâman'a: "Ey Haman, bana yüksek bir kule yap ki o sebeplere (yollara) erişeyim. Göklerin yollarına da..." demişti. Bir şeyin tek adı olur. Ancak anlamlar farklıdır" dedi. Sonra: "...Aralarındaki bütün bağlar kopacaktır" ayetini okudu ve: "Esbâb ifadesiyle ameller kastedilmektedir" dedi.