24

"O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir"

Abd b. Humeyd'in bildirdiğine göre Katâde: "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini açıklarken: "Burada en güzelinden kalacak bir yer ve barınılacak bir ev kastedilmektedir" dedi.

İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre İbn Cüreyc: "...Dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini açıklarken: "Burada gidecekleri yer kastedilmektedir" dedi.

İbn Cerîr ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs: "...Kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini açıklarken: "Burada Cennette odalar kastedilmektedir. Onlar hesap için Rablerine hep birlikte arz olunacaklardır. Onların kolay hesabı da bu şekildedir. Zira, Allah'ın: "Kime kitabı sağından verilirse hesabı çok kolay bir şekilde görülecek ve sevinçli olarak ailesine dönecektir" âyeti da bunu ifade etmektedir."

İbnu'l-Mübârek Zühd'de, Abd b. Humeyd, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Hâkim'in bildirdiğine göre İbn Mes'ûd: "Dinlenmeleri için Cennetlikler Cennete, Cehennemlikler de Cehenneme gitmedikçe kıyamet gününde gündüzün yansı geçmiş olmayacaktır" dedi ve: "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini okudu. Sonra: (=Sonra da onların gideceği yer şüphesiz ki Cahîm olacaktır) âyetini okudu.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Bu, vakit kuşluk vaktine kadardır. Allah'ın dostları Huru'l-İyn ile beraber koltuklarda dinlenmeye çekilecektir. Allah'ın düşmanları ise şeytanlarla beraber olacaktır" dedi.

İbnu'l-Mübârek, Saîd b. Mansûr, İbn Cerîr, İbnu'l-Münzir ve Ebû Nuaym Hilye'de İbrâhîm en-Nehaî'den bildirir: Kıyamet gününde insanların hesabının gündüzün yarısı kadar bir zaman süreceği söylenirdi. Cennet ahalisi Cennette dinlenecek, Cehennem ahalisi de Cehenneme gidecektir. "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyeti de bunu ifade etmektedir.

İbn Cerîr, Saîd es-Sevvâf'tan bildirir: Bana ulaştığına göre kıyamet günü mümin kişi için ikindi vaktinden güneş batımına olan süre kadar kısalacaktır. İnsanlar hesaptan çıkana kadar onlar Cennet bahçelerinde dinlenecektir. "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyeti de bunu ifade etmektedir.

Abd b. Humeyd ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Katâde: "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini açıklarken şöyle dedi: "Burada konaklayacakları ve dinlenecekleri yer kastedilmektedir. Safvân b. Muhriz şöyle anlattı: "Kıyamet gününde iki kişi hesaba getirilecektir. Bunlardan biri dünyada iken bir kral olan ama hiç hayır işlemeyen biridir. Bu kişinin Cehenneme atılması emredilir. Diğeri de dünyada iken sadece elbisesi olan biridir. Bu kişi: "Ey Rabbim! Bana hiçbir şey vermedin ki beni ondan hesaba çekesin?" der. Allah: "Kulum doğru söyledi, onu bırakın" buyurur ve Cennete götürülmesi emredilir. İkisi de bir müddet bırakıldıktan sonra Cehennemdeki kişi çağırılır. Bu kişi kömür gibi simsiyah bir şekilde gelir. Ona: "Dinlendiğin yeri nasıl buldun?" diye sorulunca: "Ne kötü bir dinlenme yeridir" karşılığını verir. Ona: "Yerine geri dön" denilir. Sonra Cennete giden kişi çağırılır. O da Ay'ın on dördüncü gecesi gibidir. Ona: "Dinlendiğin yeri nasıl buldun?" diye sorulunca: "Rabbim! Ne güzel bir yerdir" karşılığını verir. Bunun üzerine kendisine: "Yerine geri dön" denilir.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Saîd b. Cübeyr: "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyetini açıklarken: "Allah, insanların hesabını yarım günde görecek ve Cennetlikler Cennette, Cehennemlikler de Cehennemde dinlenecektir" dedi.

İbn Ebî Hâtim, İkrime'den bildirir: Ben Cennet ahalisinin Cennete, Cehennem ahalisinin de Cehenneme girecekleri saati biliyorum. Bu saat dünyada büyük kuşluk vaktidir. Bu saatte insanlar dinlenmek için ailelerinin yanına döner. Cehennem ahalisi Cehenneme götürülürken, Cennet ahalisi de Cennete götürülecektir. Onların dinlenme yeri Cennet olacaktır. Onlara balık ciğeri yedirilecek ve hepsi doyurulacaktır. "O gün, cennetliklerin kalacağı yer çok iyi, dinlenecekleri yer çok güzeldir" âyeti de bunu ifade etmektedir.

İbn Asâkir'in bildirdiğine göre İkrime'ye kıyamet gününün dünyadan mı, âhiretten mi olduğu sorulunca: "O günün ilki dünyadan, sonu ise âhirettendir" dedi.