14

"Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir."

Firyabî, Abd b. Humeyd ve İbn Cerîr'in bildirdiğine göre Mücâhid: (.....) ifadesini açıklarken: "Burada ümmet kastedilmektedir" dedi.

Ahmed, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre Ebû Hureyre der ki: "Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir" âyetleri indiği zaman bu, Resûlüllah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem) ashâbının ağırına gelmişti. Bunun üzerine: "Bunların bir kısmı eski ümmetlerden, bir kısmı da sonrakilerdendir" âyetleri indi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): "Ben, sizin cennet ahalisinin dörtte biri veya üçte biri olmanızı temenni ederim. Hayır, siz cennet ahalisinin yansısınız. Diğer yarıdan da pay alacaksınız" buyurdu.

İbn Merdûye ve İbn Asâkir'in Urve b. Ruveym vasıtasıyla bildirdiğine göre Câbir b. Abdillah der ki: Vâkıa Sûresi indiği zaman "Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir" âyetleri zikredildi. Ömer: "Ya Resûlallah! Çoğunluk öncekilerden ve azınlık bizden midir?" dedi. Sûrenin diğer kısmı bir yıl sonra tamamlanınca: "Bunların bir kısmı eski ümmetlerden, bir kısmı da sonrakilerdendir" âyetleri indi. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: "Ey Ömer! Gel de Allah'ın indirmiş olduğu: «Bunların bir kısmı eski ümmetlerden, bir kısmı da sonrakilerdendir» âyetleri dinle. Adem'den bu tarafa kadar olanlar bir kısım, benim ümmetim de bir kısımdır. Hatta bizim kısmımız Sudan'lı deve çobanlarından ve Allah'dan başka ilah olmadığına ve onun ortağının bulunmadığına şahadet eden kişilerden yardım alarak tamamlanacaktır. "

İbn Ebî Hâtim başka bir kanalla mürsel olarak Urve b. Ruveym'den aynısını bildirir.

İbn Merdûye'nin bildirdiğine göre Ebû Hureyre der ki: "Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir" âyetleri indiği zaman Resûlüllah'ın (sallallahü aleyhi ve sellem) ashâbı hüzünlendi ve: "O zaman Muhammed'in (sallallahü aleyhi ve sellem) ümmetinden az kişi olacaktır" dediler. Bunun üzerine gün ortasında: "Bunların bir kısmı eski ümmetlerden, bir kısmı da sonrakilerdendir" âyetleri indi. İnsanlar bunu az görünce bu âyetler: "Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir" âyetini neshetti.

İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre İbn Cüreyc: "Onların çoğu öncekilerden, azı da sonrakilerdendir" ayetini açıklarken: "Burada çok ile önceki ümmetler, az ile de bu ümmet kastedilmektedir" dedi.