5

"Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yanşanlara, işi çekip çevirenlere"

Saîd b. Mansûr ve İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre Hazret-i Ali: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara, işi çekip çevirenlere" âyetlerini açıklarken şöyle demiştir: "Çekip çıkaranlardan kasıt, kafirlerin ruhunu çekip çıkaran meleklerdir. Yavaşça çekenlerden kasıt, kafirlerin ruhlarını tırnak ile deri aralarından çıkaran meleklerdir. Yüzüp akanlardan kasıt müminlerin ruhlarını aldıktan sonra gök ile yer arasında yüzüp akan meleklerdir. Yarıştıkça yarışanlardan kasıt, müminlerin ruhlarını Allah'a götürürken birbirleriyle yanşan meleklerdir. İşi çekip düzenleyenlerden kasıt da meleklerdir. Zira melekler her yıl kulların o yıl içindeki işlerini çekip çevirir bir düzene koyarlar."

İbn Ebî Hâtim'in Saîd b. Cübeyr vasıtasıyla bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara" âyetini açıklarken şöyle demiştir: "Çekip çıkarılan kafirlerin ruhlarıdır. Bu ruhlar çekilip alındıktan sonra götürülüp Cehennem ateşine batırılır."

Hâkim'in Mücâhid vasıtasıyla bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere" âyetlerini açıklarken: "Burada kastedilen ölüm anıdır" demiştir.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Yavaşça çekenlere" âyetini açıklarken: "Burada kastedilen ölüm anıdır" demiştir.

Cüveybir'in Tefsîr'de bildirdiğine göre İbn Abbâs: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara" âyetini açıklarken: "Burada çekilip çıkarılanlar kafirlerin ruhlarıdır. Kafirin ruhu, ölüm meleği ile karşılaşıp da bu melek Yüce Allah'ın ona olan öfkesini bildirince içine doğru çekilir. Ancak melek onun ruhunu sinirle etinden söküp çıkarır" demiştir. "Yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara" âyetini açıklarken şöyle demiştir: "Müminlerin ruhları ölüm meleği ile karşılaşınca, melek ona: "Ey temiz olan nefis! Rahmet ve bahçelere doğru, sana öfke duymayan Rabbine doğru çık!" der. Bunun üzerine müminin ruhu Cennet sevinci ve arzusu içinde kişinin suya dalıp yüzmesi gibi bedenden sıyrılıp çıkar. Yarışmasından kasıt, Yüce Allah'ın lütuflarına doğru yürümesidir."

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Rabî' b. Enes: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara" âyetlerini açıklarken şöyle demiştir: "İlk iki âyet kafirin ruhunun alınması ile ilgilidir. Kafirin ruhu pıtrağın yünden çekilmesi gibi sert bir şekilde çekilir. Ruhunun çıkışı bu derece güç olur. Son iki âyet ise müminlerin ruhunun çıkmasıyla ilgilidir."

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre Süddî: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara" âyetlerini açıklarken şöyle demiştir: "Çekilip çıkarılma kişinin göğsüne doğru dalmış olan ruhunun çekilip çıkarılmasıdır. Melekler bu ruhu kişinin parmakları ile ayaklarından söküp çıkarırlar. Yüzüp akması da ölüm anında ruhun kişinin içinde gidip gelmesidir."

İbnu'l-Münzir ve İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbn Mes'ûd: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara" âyetlerini açıklarken: "Çekip çıkaranlardan, yavaşça çekenlerden ve yüzüp akanlardan kasıt, kafirlerin ruhunu almaya gelen meleklerdir" demiştir.

Abd b. Humeyd ve İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre Ebû Sâlih: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara, işi çekip çevirenlere" âyetlerini açıklarken şöyle demiştir: "Çekip çıkaranlardan kasıt, kişinin ruhunu çekip çıkaran meleklerdir. Yavaşça çekenlerden kasıt, insanın ruhunu çekip alan meleklerdir. Yüzüp akanlardan kasıt, meleklerin gökten yeryüzüne iniş şekilleridir. Yarıştıkça yarışanlardan kasıt meleklerdir. İşi çekip düzenleyenlerden kasıt da kendilerine verilen emirleri yerine getiren meleklerdir."

Abd b. Humeyd ve Ebu'ş-Şeyh'in Azame'de bildirdiğine göre Mücâhid: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere" âyetlerini açıklarken: "Burada kastedilen ölümdür" demiştir.

Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir ve Ebu'ş-Şeyh'in bildirdiğine göre Mücâhid: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara, işi çekip çevirenlere" âyetlerini açıklarken: "Burada kastedilenler meleklerdir" demiştir.

Abd b. Humeyd'in bildirdiğine göre Katâde: "Andolsun şiddetle çekip çıkaranlara, yavaşça çekenlere, yüzüp akanlara, yarıştıkça yarışanlara, işi çekip çevirenlere" âyetlerini açıklarken şöyle demiştir: "Çekip çıkarmadan kasıt, kafirin ruhunun alınmasıdır. Yavaşça çekenlerden kasıt yıldızlardır.

Yüzüp akanlardan kasıt yıldızlardır. Yarıştıkça yarışanlardan kasıt yıldızlardır. İşi çekip düzenleyenleren kasıt da meleklerdir."

Abd b. Humeyd ve İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre Atâ: (.....) âyetini: "Ok atmak üzere gerilen yaylar" şeklinde açıklamıştır. (.....) âyetini: "İple bağlanan hayvanlar" şeklinde açıklamıştır. (.....) âyetini de: "Birbirleriyle yarışan atlar" şeklinde açıklamıştır.

İbn Merdûye, Muâz b. Cebel'den bildirir: Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) bana:

"insanların arasını açıp parçalama ki Cehennem köpekleri de seni parçalamasın. Zira Yüce Allah: «Andolsun yavaşça çekenlere» buyurur. Bunların kim olduğunu biliyor musun?" buyurdu. Ben: "Yâ Resûlallah! Bunlar kimdir?" dediğimde, Allah Resûlü (sallallahü aleyhi ve sellem): "Bunlar Cehennem köpekleridir. Kişinin etini ve kemiğini içinden çekip alırlar" buyurdu.

İbnu'l-Münzir'in bildirdiğine göre Hasan(-ı Basrî): "Yüzüp akanlara" âyetini açıklarken: "Bunlar bütün yıldızlardır" demiştir.

İbn Ebî Hâtim'in bildirdiğine göre İbnu'l-Kevvâ, Ali b. Ebî Tâlib'e: "İşi çekip çevirenlere" âyetini sorunca, Ali: "Bunlar meleklerdir. Yüce Allah'ın zikri ile emirlerini çekip çevirir, yerine getirirler" dedi.

Abd b. Humeyd, İbnu'l-Münzir, İbn Ebî Hâtim ve Beyhakî Şuabu'l-îman'da Abdurrahman b. Sâbit'ten bildirir: "Dünya işlerini çekip çeviren Cebrâil, Mikâil, ölüm meleği ve İsrâfil olmak üzere dört melektir. Cebrâil rüzgarlardan ve orduları hazırlamaktan sorumludur. Mikâil yağmur ve bitkilerden sorumludur. Ölüm meleği ruhları almaktan sorumludur. İsrâfil ise Allah katından bunlara emirleri getirir."

İbn Ebi'd-Dünya'nın Zikru'l-Mevt'te Ebu'l-Mütevekkil en-Nâcî vasıtasıyla bildirdiğine göre İbn Abbâs: "İşi çekip çevirenlere" âyetini açıklarken şöyle demiştir: "Bunlar ölüm meleğinin yanında duran ve insanların ruhlarını alırken hazır bulunan meleklerdir. Bunlardan bazıları kabzedilen ruhla birlikte semaya çıkarken bazıları orada yapılacak dualara Âmin demek için kalırlar. Bazıları da namazı kılınıp da mezarına indirilene kadar ölüye bağışlanma dilerler."