132Bunları İbrahim, oğullarına tavsiye etti. Ya’kûb da: Ey oğullarım, şüphesiz, Allah bu dini sizin için seçti. Öyle ise ancak Müslümanlar olarak ölün, dedi. "Ve-vessa": İbn Abbâs ile Medineliler elifle ve sad şeddesiz olarak "evsa", diğerleri de elifle sad da şeddeli olarak "vessa” okumuşlardır. Bu da Mushafların farklı oluşundan kaynaklanmaktadır. Bize Kuşeyş haber verdi, bize İbn Hayyeveyh haber verdi, bize İbn Enbari haber verdi, bize Saleb haber verdi, bana Halef b. Hişam el - Bezzar yazı ile bildirdi ve şöyle dedi: Medine halkının mushafı ile Irak halkının mushafı on iki yerde farklıdır: Medine halkı "veevsa", İrak halkı ise "vevessa” yazdı; Medine halkı "sariu ilâ mağfiretin nün rabbiküm", (Al-i İmran: 132) vavsız, Irak halkı "vesariu” yazdı; Medine halkı "yekulülezine amenu” (Maide: 53), Irak halkı "veyekulu” yazdı; Medine halkı "men yertedid” (Maide: 54), Irak halkı "men yertedde” yazdı; Medine halkı "ellezinettehazu mesciden” (Teube: 107), Irak halkı "vellezine” yazdı; Medine halkı "hayran minhuma munkaleba” (Kehf: 36), Irak halkı "minha” yazdı, Medine halkı "fetevekkel alel azizirrahim” (Şuara: 217) yazdı, Irak halkı "vetevekkel” yazdı; Medine halkı "veen yuzhire filardıl fesad” (Ğafir: 26), Irak halkı "ev en yuzhire” yazdı; Medine halkı ha mîm ayn sin kafta "bima kesebet eydiküm"ü fesiz, Irak halkı "febima” yazdı; Medine halkı "ma teştehihil enfüs” (Zuhruf: 71) he ile, Irak halkı "mateştehi” yazdı; Medine halkı "innallahel ğaniyyül hamid” (Hadid: 24), Irak halkı "innallahe hüvel ğaniyyül hamid” yazdı; Medine halkı "fela yehafü ukbaha” (Şems: 15), Irak halkı "vela yehafü” yazdı. Vessa, evsadan daha mübalağalıdır, çünkü onda defalarca yapılma manası vardır. Ondaki “He” zamiri de meseleye râcîdir. Bunu İkrime ile Zeccâc demişlerdir. Mukâtil de şöyle demiştir: Onun oğulları dörttür: İsmail, İshak, Medyen, Medain. Mukâtil’in dışındakiler de onların sekiz olduklarını söylemişlerdir. "Müslüman olmadan ölmeyin": Maksat, İslâm'dan ayrılmayın; size ölüm geldiği zaman sizi onun üzerinde bulsun demektir. |
﴾ 132 ﴿