140

Yoksa:

"İbrahim, İsmail, İshak, Ya’kûb ve torunları Yahudi yahut Hıristiyanlar idi mi diyorsunuz? De ki: "Siz mi daha biliyorsunuz, yoksa Allah mı? Kendindeki bir şahitliği Allah’tan saklayandan daha zalim kimdir? Allah yaptıklarınızdan gafil değildir.

"Yoksa, İbrahim ile İsmail... şöyle mi diyorsunuz?” Âyetin sebebi nüzulü şöyledir: Medine Yahudileri ile Necran Hıristiyanları mü’minlere: Allah’ın peygamberleri biz İsrâil oğullarındandı, onlar da bizim dinimizde idiler, dediler, bunun üzerine bu âyet indi. Bunu Mukâtil demiştir. Âyetin manası şöyledir: Allah bize peygamberlerin dinini bildirdi, onu bizden daha iyi bilen yoktur.

İbn Kesir, Nâfi, Âsım - Ebû Bekir rivâyetinde - ve Ebû Amr ye ile Yahudilerden haber haber tarzında

"em yekulune” okumuşlardır.

İbn Âmir, Hamze ve Hafs da - Âsım’dan rivayetle - te ile

"tekulune” okumuşlardır, çünkü makabli muhataptır, o da

"etühaccunena” dır, arkasındaki de muhataptır, o da "kul eentüm a’lemü

"dür.

Gizledikleri şahitlik hususunda da iki görüş vardır:

Birincisi: Allahü teâlâ onların yanında İbrahim ile onunla beraber adları geçenlerin Müslüman olduklarına şahitlik etti, onlarsa bunu gizlediler. Bunu Hasen Basri ile Zeyd b. Eslem demişlerdir.

İkincisi: Onlar İslâm’ı ve Muhammed’in Peygamber olup dininin de İslâm olduğunu gizlediler. Bunu da Ebû’l - Âliyye ile Katâde demişlerdir.