212

İman etmeyenlere dünya hayatı süslü gösterildi. Onlar iman edenlerle alay ederler. Takvaya erenler kıyamet gününde onların üzerindedir. Allah dilediğine hesapsız rızık verir.

"İman etmeyenlere dünya hayatı süslü gösterildi":

Bunun inişi hakkında da üç görüş vardır:

Birincisi: O Ebû Cehil ve arkadaştan hakkında inmiştir. Bunu İbn Abbâs demiştir.

İkincisi: Yahudi Âlimleri hakkında inmiştir, bunu da Atâ’ demiştir.

Üçüncüsü: Münafıklardan Abdullah b. Übey ile arkadaşları hakkında inmiştir. Bunu da Mukâtil demiştir. Neden "züyyine

"de müzekker lâfız kullanmak câiz olmuştur? Çünkü hayat kelimesinin dişiliği gerçek değildir, zira hayatla geçim (ayş) aynı manayadır.

Bu süslü gösterme kime nisbet edilmiştir, bunda iki görüş vardır:

Birincisi: O, Allah’a nisbet edilmiştir (O Allah’tır). Übey b. Ka’b, Hasen, Mücâhid, İbn Muhaysın ve İbn Ebi Able, zenin ve yenin fethası ile "zeyyene” okumuşlardır ki, manası: Onu kendilerine Allah süsledi, demek olur.

İkincisi: O şeytana nisbet edilir, bu da Hasen’den rivayet edilmiştir. Şeyhimiz Ali b. Ubeydullah şöyle demiştir: Allah’ın süslemesi, doğal olarak insanların içine koymasıdır. Çünkü O, sevilen şeyin sevgisini nefse süslü gelen bir suretten dolayı tabiatların içine koymuştu. Bu da Allah’ın işidir. Şeytanın süslemesi ise insanın süslü olduğu için nefsine davet eden şeyden gafletini kaldırarak onu hatırlatmasıdır. Böyle olunca Allahü teâlâ yaratma ile süsler, şeytan ise hatırlatma ile süsler.

Kâfirlerin mü’minlerle alay etmelerinin sebebi nedir? Bunda da üç görüş vardır:

Birincisi: Onlar onlarla fakirliği için alay ederler.

İkincisi: Ahireti tasdik ettikleri için alay ederler.

Üçüncüsü: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’e uydukları için alay ederler. Şöyle de denilmiştir: Onlar alay yollu onların hak üzerinde olduğunu ima ederlerdi.

"Onların üzerindedirler

"in manasında da üç görüş vardır:

Birincisi: Bu aslında böyledir; çünkü mü’minler illiyyindedir, kâfirler ise siccindedir.

İkincisi: Mü'minlerin delilleri kâfirlerin şüphelerinin üzerindedir, onlar yardıma mazhardırlar.

Üçüncüsü: Cennette mü'minlerin nimetleri kâfirlerin dünyadaki nimetlerinden üstündür.

"Allah dilediğine hesapsız rızık verir": Bunda da iki görüş vardır:

Birincisi: O dilediğine dar olmayan bol rızık verir.

İkincisi: Dilediğine ahirette hesap sormaksızın rızık verir.