239

Eğer korkarsanız namazı yaya yahut binekli iken kılın. Emin olduğunuz zaman

“bilmediğiniz şeyleri size öğrettiği gibi” Allah’ı zikredin.

"Eğer korkarsanız yaya/yürüyerek kılın": Yani düşmandan korkarsanız, yaya kılın. Buradaki rical, râcil’in cem’idir, rükban da râkib’in cem’idir. Bu da namaz işinin ciddi olduğunu gösterir. Çünkü her hâl u kârda kılınmasını emretmiştir. Bu âyetin Nisa suresindekinden sonra indiği de söylenmiştir. Çünkü Allahü teâlâ:

"Onların arasında olup da onlara namazı kıldırdığın zaman” (Nisa: 102) âyetinde onlara korku namazını anlatmış, sonra bu:

"Eğer korkarsanız” âyeti inmiştir, yani ondan daha çok korkarsanız, birbirinize kılıç çalarken namazı nasıl kılabilirseniz öyle kılın, demiştir.

Eğer:

"Bu âyet ile İbn Abbâs’ın Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’den Hendek savaşında öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarını güneşin kızıllığı kaybolduktan sonra kıldı, hadisini nasıl cem edersiniz?” denilirse, cevap şöyledir: Ebû Said el - Hudri, bunun:

"Eğer korkarsanız yaya veyahut binekli kılın” âyetinden önce indiğini rivayet etmiştir. Allahü teâlâ Hendek savaşında yapılan şeyin mensuh olduğunu beyan etmiştir.

"Emin olduğunuz zaman Allah’ı zikredin": Bu zikirde de iki görüş vardır:

Birincisi: O, namazdır, takdiri şöyledir: Emin olduğunuz zaman kıldığınız gibi kılın.

İkincisi: O, Allah’a hamd ü sena etmektir.