272

Onları hidayete erdirmek senin üzerine değildir. Ancak Allah dilediğini hidayete erdirir. Hayırdan ne harcarsanız kendiniz içindir. Zaten ancak Allah rızasını kazanmak için harcarsınız. Hayırdan ne harcarsanız, size eksiksiz ödenir ve siz haksızlığa uğratılmazsınız.

"Onları hidayete erdirmek senin üzerine değildir":

Sebeb-i nüzulü hakkında iki görüş vardır:

Birincisi: Müslümanlar müşrik akrabalarına sadaka vermek istemediler; âyet bunun üzerine indi. Bu cumhûrun görüşüdür.

İkincisi: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem:

"Ancak kendi dininizden olanlara sadaka verin” dedi; âyet bunun üzerine indi. Bunu Said b. Cübeyr demiştir. Ayetteki hayır lâfzı ile mal kastedilmiştir. Bunu İbn Abbâs ile Mukâtil, demişlerdir. "Kendiniz içindir": Yani sevabı size aittir, demektir.

"Zaten ancak Allah rızası için harcarsınız":

Zeccâc şöyle demiştir: Bu mü’minlere hastır, Allah onlara niyetlerini bildirdi; niyetlerinin doğru olduğunu bildirince de onlara bunun karşılığını göreceklerini de bildirdi.

"Size eksiksiz ödenir": Yani ecir ve mükafatını göreceksiniz, demektir. Âyetin manası şudur: Onları hidayete erdirmek senin üzerine değildir ki, onlara sadaka vermeyesiniz de İslâm’a girsinler. Eğer onlara sadaka verirseniz sevabını alırsınız. Âyet nafile sadakalar hakkındadır, denilmiştir. Zira kafire farz olan sadakadan hiçbir şey vermek câiz değildir.