72

Kitap ehlinden bir grup dedi ki: İman edenlere indirilene gündüzün başlarında îman edin; sonunda da inkâr edin. Belki (dinlerinden) dönerler.

"Kitap ehlinden bir grup dedi ki,":

İniş sebebi hakkında iki görüş vardır:

Birincisi: Yahudilerden bir bölük: Muhammed’in ashabı ile gündüzün başında karşılaştığınız zaman iman edin, sonu olduğu zaman da siz kendi namazınızı kılın, belki: Bunlar kitap ehlidir, onlar bizden daha iyi bilirler, derler de dinlerinden dönerler, dediler. Bunu Atıyye, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir. Hasen ile

Süddi de şöyle demişler: Yahudilerden on iki hamam anlaştılar; birbirlerine: Muhammed’in dinine gündüzün başında iman edin, sonunda da inkâr edin ve: Biz kitaplarımıza baktık, Âlimlerimizle istişare ettik, Muhammed’in o beklenen peygamber olmadığını gördük, deyin. O zaman ashabı dinlerinden şüphe ederler ve: Onlar kitap ehlidir, onlar bizden daha iyi bilerler, derler de dinlerinden dönerler, dediler. Bunun üzerine bu âyet indi. Cumhûr da bu manaya kail olmuştur.

İkincisi: Allahü teâlâ Nebisini öğle namazı sırasında Ka’be’ye çevirdi, Yahudilerden bir topluluk: "îman edenlere indirilene gündüzün başında iman edin. Sabahleyin dönerek kıldığı namaza iman edin, gündüzün sonunda kıldığı namazı inkâr edin, belki sizin kıblenize dönerler, dediler. Bunu Ebû Salih, İbn Abbâs’tan rivayet etmiştir. Mücâhid, Katâde, Zeccâc ve diğerleri de: Vechennehar: Gündüzün başı, demişlerdir. Zeccâc delil olarak şu beyti getirmiştir:

Kim Malik’in ölümüne sevinmiş ise,

Gündüzün başında kadınlarımıza gelsin;

Onların başları açık ona ağıt yaktıklarını,

Seher yeri ağarmadan buna başladıklarını görür.