196

Kâfirlerin ülkede dolaşmaları seni aldatmasın.

"Kâfirlerin ülkede dolaşmaları seni aldatmasın": Kimler hakkında indiğinde iki görüş halinde ihtilaf etmişlerdir:

Birincisi: Yahudiler hakkında inmiştir. Sonra bunda da iki görüş vardır: Yahudiler yeryüzünde dolaşır, mal elde ederlerdi; bunun üzerine bu âyet indi, bunu İbn Abbâs, demiştir.

İkincisi: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem bir Yahudi’den bir miktar arpa ödünç almak istedi, o da rehinsiz vermek istemedi; Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem de: Eğer bana verse idi ona bedelini mutlaka öderdim; çünkü ben göktede eminim, yerde de eminim, dedi. Bunun üzerine bu âyet indi, bunu da Ebû Süleyman Dımeşki, demiştir.

İkincisi: Arap müşrikleri hakkında inmiştir, onlar bolluk içinde idiler, bazı mü’minler: Fakirlik bizi mahvetti, Allah’ın düşmanlarının ise ne halde olduklarını görüyorsunuz, dediler; bunun üzerine bu âyet indi. Bu, Mukâtil’in görüşüdür. Katâde ise, hitap Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’edir, demiştir. Başkası da: O aldanmazsa da ona hitap etmesi tedip etmek ve uyarmak içindir, demiştir.

"Dolaşmaları” hususunda da üç görüş vardır:

Birincisi: Onların ticaret yapmalarıdır, bunu İbn Abbâs, Ferrâ’, Kuteybe ve Zeccâc, demişlerdir.

İkincisi: Onların gece gündüz dolaşmaları ve nimet içinde yüzmeleridir. Bunu da İkrime ile Mukâtil, demişlerdir.

Üçüncüsü: Onların dolaşmaları günahları dolayısıyla hemen azaba çekilmemeleridir. Bunu da bazı müfessirler, demiştir.

Zeccâc da: O kâr ve kazanç azıcık bir faydadır, demiştir.

İbn Abbâs da: Dünyada az b. menfaattir, demiştir.

Mihâd ise yatak manasınadır.