93

İman edip iyi işler yapanlara (haram kılınmadan önce) tattıklarından dolayı günah yoktur; sakınıp iman ettikleri ve iyi işler yaptıkları; sonra yine sakınıp iman ettikleri, sonra da sakınıp iyilik ettikleri takdirde. Allah iyilik edenleri sever.

"İman edip iyi işler yapanlara tattıklarından dolayı günah yoktur":

İniş sebebi şöyledir: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in bazı ashabı, içki içerken öldüler, çünkü o zaman mubahtı. Haram edilince bazı insanlar: Arkadaşlarımız nasıl olacak, onlar içerken öldüler?” dediler. Bunun üzerine bu âyet indi. Bunu Bera b. Azib, demiştir. 25

25 - Taberi, Tefsir, 10/579.

"Cünah": Günahtır.

Tattıkları şeyde üç görüş vardır:

Birincisi: Haram edilmeden önce içtiklerinde günah yoktur. Bunu İbn Abbâs ile cumhûr, demiştir.

İbn Kuteybe de şöyle demiştir: Kaç gündür ne ekmek ne katık ne su ne de uyku tattım, derler. Şair de şöyle demiştir:

Eğer istersen senden başka kadınları kendime haram ederim,

Eğer istersen soğuk su ve uyku tatmam.

İkincisi: İçtikleri içkide ve yedikleri kumar malında.

Üçüncüsü: Tattıkları mubah şeylerde.

"Sakındıkları takdirde":

Bunda üç görüş vardır:

Birincisi: İçki haram edildikten sonra sakındıkları şeylerde, bunu İbn Abbâs, demiştir.

İkincisi: Günahlardan ve şirkten sakındıkları takdirde.

Üçüncüsü: Allah’ın emrine muhalefet etmekten sakındıkları takdirde.

"İman ettikleri takdirde":

Bunda iki görüş vardır:

Birincisi: Allah'a ve Resûlüne iman ettikleri takdirde.

İkincisi: İçkinin haramlığına iman ettikleri takdirde.

"İyi işler yaptılar":

Mukâtil: Farzları yerine getirdiler, demiştir.

"Sonra da sakındılar":

Bu tekrar edilen sakınılan şey hususunda dört görüş vardır:

Birincisi: Maksat aziz ve celil olan Allah’tan korkmaktır.

İkincisi: O, haram edildikten sonra içki ve kumardan sakınmaktır.

Üçüncüsü: O, takvaya devam etmektir.

Dördüncüsü: Birinci takva onu haram edilmeden önce içenlere hitaptır, İkincisi de haram edildikten sonra içenlere hitaptır.

"îman ettiler":

Bu tekrar edilen imanda iki görüş vardır:

Birincisi: Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem'in getirdiği bütün şeyleri tasdik ettiler.

İkincisi: Gelen nasih ve mensuha iman ettiler.

"Sonra sakındılar ve iyilik ettiler":

Bu üçüncü

“takva“ da dört görüş vardır:

Birincisi: Haram edildikten sonra içkiye dönmekten uzak durdular, bunu İbn Abbâs, demiştir.

İkincisi: Kullara zulmetmekten sakındılar.

Üçüncüsü: Şüphelerden sakındılar.

Dördüncüsü: Bütün haram edilen şeylerden sakındılar.

“İyilik“ te iki görüş vardır:

Birincisi: haram edildikten sonra içki içmeyi terk etmekle iyi amel ettiler. Bunu da İbn Abbâs, demiştir.

İkincisi: Haram edildikten sonra iyi amel ettiler, bunu da Mukâtil, demiştir.