45

Sana kitaptan vahyedileni oku ve namazı dosdoğru kıl. Şüphesiz namaz edepsizlikten ve kötülükten alıkoyar. Elbette Allah’ı zikretmek en büyüktür. Allah yaptıklarınızı bilir.

"Şüphesiz namaz edepsizlikten ve kötü şeyden alıkoyar":

Namazdan murat edilen şey hakkında iki görüş vardır:

Birincisi: O, bilinen namazdır, bunu da çoğunluk, demiştir. Enes b. Malik, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’den şöyle dediğini rivayet etmiştir: Kimi namazı çirkin ve kötü şeylerden men etmezse, o gittikçe Allah'tan uzaklaşır.

İkincisi: Namazdan maksat: Kur’ân’dır, bunu da İbn Ömer demiştir, delili de:

"Vela techer bisalatike” (İsra: 110) âyetidir. Biz de fahşa ile münkerin manasını yukarıda Bakara: 168 ve Nahl: 90’da şerh etmiştik.

Âlimlerin bu âyetin manasında üç görüşleri vardır:

Birincisi: İnsan namazı gerektiği gibi ve onda okuduklarını iyice düşünerek eda ederse, namazı onu çirkin ve kötü şeylerden men eder. Bunun gereği ve sonucu budur.

İkincisi: O, namazda olduğu sürece onu bunlardan men eder.

Üçüncüsü:

Mana şöyledir: Namaz çirkin ve kötü şeylerden men etmelidir.

"Allah’ı zikretmek en büyüktür":

Bunda da dört görüş vardır:

Birincisi: Allah’ın sizi zikretmesi, sizin O’nu zikretmenizden daha büyüktür. Bunu İbn Ömer, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’den rivayet etmiş; İbn Abbâs, İkrime, Said b. Cübeyr, Mücâhid vd. de böyle demişlerdir.

İkincisi: Allah’ın zikri ondan başka her şeyden daha üstündür, bu da Ebudderda, Selman ve Katâde’nin görüşleridir.

Üçüncüsü: Allah’ı namazda zikretmek, seni çirkinlikten ve kötülükten men ettiği şeylerden daha büyüktür. Bunu da Abdullah b. Avn, demiştir.

Dördüncüsü: Kul namazda olduğu sürece Allah’ın onu zikretmesi, kulun Allah’ı zikretmesinden daha büyüktür. Bunu da İbn Kuteybe, demiştir.