9

Allah O (zattır) ki, rüzgarları gönderir, onlar da bulutu savurur. Biz de onu ölü bir beldeye sürdük de onunla ölümünden sonra yeri dirilttik. İşte dirilme de böyledir.

"Rüzgarı savurur": Yani onu yerinden kaldırır, demektir.

Ebû Ubeyde de: Onu toplar ve getirir, demiştir. "Suknahu” "nesukuhu” manasınadır. Araplar bazen "fealna” kalıbını "nefalü” yerinde kullanırlar. Delil için şu beyiti getirmişlerdir:

Eğer şüpheli bir şey duyarlarsa sevinçlerinden uçarlar,

Eğer iyi bir şey işitirlerse, toprağa gömerler.

Beyitte geçen taru ve defenu fiilleri yetiru ve yedfenu (mazi muzari) yerine kullanılmıştır.

"Kezaliken nuşur": Bu da yeniden dirilme demektir.

Kelâmın manasında da iki görüş vardır:

Birincisi: Allah toprağı ölümünden sonra dirilttiği gibi ölüleri de kıyamette öyle diriltir. Ebû Rezin el - Ukayli şöyle rivayet etmiştir:

"Ya Resûlallah, Allah ölüleri nasıl diriltir? Bunun mahlukat içerisinde misali nedir?” dedim. O da şöyle dedi: Sen kuraklıktan helak olan bir vadi gördün mü? Sonra ona uğradığın zaman (yağmurla) yemyeşil olur? Ben de: Evet, dedim. İşte mahlukat içinde onun misali budur, dedi. 1

1- İmam Ahmed, Müsned, 4/11.

İkincisi: Allahü teâlâ ölü toprağı su ile dirilttiği gibi ölüleri de su ile diriltir, İbn Mes’ûd şöyle demiştir: Allahü teâlâ Arş’in altından erkeklerin menisi gibi bir su gönderir, insanların etleri ve vücutları ıslak topraktaki bitki gibi biter. Sonra da bu âyeti okudu. Biz de bu şerhin benzerini A’raf: 57’de zikretmiştik.