28

Her ümmeti diz çökmüş görürsün. Her ümmet kitabına çağrılır.

"Bugün ancak yaptıklarınızla cezalandırılacaksınız” (denir).

"Her ümmeti görürsün": Ferrâ’ bütün din mensuplarını, demiştir.

"Casiyeten (diz çökmüş)":

Zeccâc şöyle demiştir: Diz üstü oturmuş görürsün.

Cesa fiilanün cüsüvven denir ki: İki dizi üzerine çökmektir. Ceza yeczıı da öyledir, ancak cüzüvdeki çökme cüsuvdakinden daha abartılıdır. Çünkü cüzuv, kişinin parmaklarının ucuna yaslanarak oturmasıdır.

İbn Kuteybe de: Mana: Kararsız oturmak, tam yerleşmemek, demiştir.

"Her ümmet kitabına çağrılır":

Bunda da üç görüş vardır:

Birincisi: O iyilik ve kötülüklerin yazıldığı kitaptır, bunu da Ebû Salih, İbn Abbâs’tan demiştir.

İkincisi: Ümmetin hesabıdır, bunu da Şa’bî, Fena ve İbn Kuteybe, demişlerdir.

Üçüncüsü: Peygamberine indirilen kitabıdır, bunu da Maverdi nakletmiştir.

Onlara

"bugün ancak yaptıklarınızla cezalandırılırsınız” denir.