14

Sonrakilerden pek az.

"Sülletün minel evvelin": Sülle, sayısı belli olmayan cemaattir.

Burada öncekiler ve sonrakiler hakkında da üç görüş vardır:

Birincisi: öncekiler: Âdem zamanından bizim Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem zamanına kadar olanlardır; sonrakiler de: Bu ümmettir.

İkincisi: Öncekiler: Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem'in ashabıdır. Sonrakiler de: Tabiin’dir.

Üçüncüsü: öncekiler de sonrakiler de: Peygamberimiz Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem’in ashabıdır.

Birinciye göre mana şöyle olur: öncekiler ve sonrakiler geçmiş ümmetlerden bir cemaattir ki, bunlar peygamberlerini tasdikte kendilerinden sonra mü’min olarak gelenleri geçmişlerdir. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem’in ümmeti içinde sayıları daha azdır. Çünkü bütün peygamberleri görüp de onları tasdik edenler, bizim Peygamberimizi görüp de onu tasdik edenlerden daha çokturlar.

İkinciye göre ise öne geçenler, Resûlüllah sallallahu aleyhi ve sellem’in ashabından bir cemaattir, onlar da muhacir ve ensarın ilkleridir. Tabiinler ise daha azdır, onlar da onlara güzellikle tabi olanlardır.

Üçüncüye göre ise öne geçenler: Muhacir ve ensardan ilklerdir, daha sonra gelenler de daha azdır, çünkü sonrakiler öncekilerin derecesini yakalayamazlar, öncülükte onlara yaklaşanlar azdır.