4

Melekler O’na süresi elli bin sene olan bir günde çıkarlar.

"Tarucul melaiketü": Kisâi, ye ile

"yarucu” okumuştur.

"Ruh

"tada iki görüş vardır:

Birincisi: Cebrâil’dir, bunu da çoğunluk, demiştir.

İkincisi: Ölünün kabzolunan ruhudur, bunu da Kabisa b. Züeyb, demiştir.

"ileyhi (ona)": Yani aziz ve celil olan Allah’a,

"süresi elli bin sene olan bir günde çıkar":

Bu günde de iki görüş vardır:

Birincisi: O kıyamet günüdür, bunu da İbn Abbâs, Hasen, Katâde ve el - Kurazi, demişlerdir. Bu da kıyamet gününün dirilme anından mahlukat arasında hüküm verilinceye kadarki süresidir. Hadiste şöyle denilmiştir: O, mü’mine hafifletilir; öyle ki, bir farz namazdan daha hafif gelir. 2 Şöyle de denilmiştir: Hayır, halkın hesabını Allah’tan başka biri görecek olsa, onu ancak elli bin senede bitirebilirdi. Hak Teala ise gündüzün bir saatinde bitirir.

Atâ’ da şöyle demiştir: Allah halkın hesabını dünya günlerinden yarım günde bitirir. Buna göre mana şöyle olur: Miktarı elli bin sene olacak bir gündeki azabı Allah'tan savacak yoktur, Şöyle de denilmiştir: Bir soran miktarı elli bin sene sürecek bir günde olacak azabı sordu. Buna göre kelâmda takdim ve tehir meydana gelmiş olur.

2 - İmam Ahmed, Müsned, 3/75.

İkincisi: Meleklerin yerin alt katından Arş’e çıktıkları mesafeyi başkaları çıkacak olsa idi, onu ancak elli bin yılda kat ederdi. Bu mana da Mücâhid'in görüşünden alınmıştır.