75-KIYAMET SÛRESİ

Mekke'de inmiştir. 40 ayettir. Tamamı ittifakla Mekki'dir.

Bismillahirrahmanirrahim

1

Hayır, yemin ederim kıyamete,

"Lâ uksimu": Mananın,

"yemin ederim” şeklinde olduğunda ittifak etmişler; "lâ

"da ise ihtilaf etmişlerdir; bazıları onu zait kılmıştır;

"li-ellâ yaleme ehlül kitab” (Hadid: 29) âyetinde olduğu gibi; bazıları da onu yeniden diriltmeyi inkâr edenlere ret manasına almışlardır. Yeniden diriltmeye

"yemin etmesi” de bunu göstermektedir.

İbn Kuteybe şöyle demiştir:

"ha” inanmayanları ret niyetiyle ziyade kılınmıştır, nitekim, "lâ vallahi mazak” (hayır, Allah’a yemin ederim ki, öyle değildir) sözü gibi. Eğer lâ atılsa yine câiz olur, ancak bu ret bakımından daha abartılıdır.

İbn Kesir - İbn Fuleyh rivâyeti hariç - lamdan sonra elifsiz olarak "leuksimu” okumuş; lâm’ı "uksimu"nun başına geçirmiştir ki, İbn Abbâs, Ebû Abdurrahman, Hasen, Mücâhid, İkrime ve İbn Muhaysın kıraati de böyledir.

Zeccâc da şöyle demiştir: Kim "leuksimu” okursa, lâm kasem ve tekittir. Bu okuyuş Arapçaya pek uygun değildir; zira kasem lamı müstakbel fi’lin başına ancak nunla gelir; meselâ: Leedribenne zeyden dersin; leedribü zeyden, ise câiz değildir.