10"Sonra kötülük edenlerin akibeti en kötü ceza oldu. Çünkü onlar, Allah'ın ayetlerini yalanlamışlardı. Onları eğlenceye alıyorlardı.". Bu, tıpkı, "İyi iş, güzel amel yapanlara daha güzel iyilik vardır" (Yunus. 16) ayeti gibidir. İfadesinin takdirinin, şeklinde olduğu ileri sürülmüştür. Yani, "İşte onların böyle bir netice elde etmeleri, yalanlamaları sebebiyledir" demektir. Bunun manasının, "kötülük eden ve yalanlayanlar..." şeklinde olduğu da ileri sürülmüştür. Buna göre ayetteki (......) kelimesi, (......) kelimesinin bir tefsiri olmuş olur. Bu ayette şöyle birkaç incelik bulunmaktadır: 1) Cenâb-ı Hak, iyilikte bulunan ve iyi amel edenler hakkında, (Yunus, 26) buyurmuş, kötülük edenler hakkında da, "Sonra kötülük edenlerin akibeti en kötü ceza oldu" buyurmuştur. Cenâb-ı Hak, mü'minler hakkında cennetin onlar için ve dolaysız olarak olduğuna işaret için böyle buyurmuştur. Çünkü, el-hüsnâ, cennetin; es-sua da, cehennemin adıdır. Binâenaleyh, cennet mü'minler için olup, o doğrudan doğruya onlara verilince; ve orada, onlar için daima artan ve fazlalaşan bir şey, nimet bulununca, İşte bu da onlar içindir. Çünkü, mülkün aslı, onun meyvesini de gerektirir. O halde cennet, artan ve büyüyen bir şekilde yaratılmış olması itibariyle, iyi davrananlar içindir. Ama kötülük edenlere gelince, es-süâ, yani cehennem, neticede onların varacakları yerdir. 2) Cenâb-ı Hak, muhsin kullar hakkında bir fazlalıktan (Yunus, 26) bahsetmiş, fakat kötülük yapanlar hakkında böyle bir şeyden bahsetmemiştir. Çünkü bir kötülüğün cezası, yine dengi olan bir kötülüktür. 3) Cenâb-ı Hak, iyilikte bulunan kimseler hakkında, "O doğru söylediği için, cennet onundur" dememiş ona kötülükte bulunanlar hakkında, "o yalanladığı için cehennem onundur" buyurmuştur. Çünkü iyilikte bulunanlara cennetin verilmesi bir lütuftur. Lütufta bulunanın lütfü herhangi bir sebebe bağlı olmazsa, daha tesirli olur. Ama, kötülükte bulunanların, bir ceza olarak cehenneme atılmaları, adaletin gereğidir. Adil kimse de, o kimseyi, bir sebebe mebnî olarak cezalandırmazsa, bu adalet olmaz. İşte bundan ötürü Cenâb-ı Hak, onlara azab etmesinin sebebine de yer vermiştir ki, bu onların yalanlamalarını sürdürmeleridir. Ama, verdiği mükafaatın sebebini zikretmemiştir. |
﴾ 10 ﴿