15"Onlar: "Siz, bizim gibi insandan başka kimseler değilsiniz. Hem sonra Rahman, hiçbir şey indirmemiştir. Siz ancak yalan söylüyorsunuz" dediler" Onlar, o elçilerin, kendileri gibi insan olmalarını, peygamber olarak gönderi İçmeyeceklerine bir delil kabul ettiler. Bu, müşriklerin genel tavrıdır. Çünkü bu müşrikler de, "Bu zikir (Kur'ân), aramızda ona mı indirildi?" (Sâd,8) demişlerdi. Onlar bunu, Allah'ın hür ve irade sahibi olduğuna inanmadıkları için, bir delil sanmışlardı. Onlar, Cenâb-ı Hakk'ın, otomatik (iradesiz olarak hareket eden) bir varlık olduğunu söylüyorlardı. "Binâenaleyh insan olma bakımından hepimiz eşitiz. Aramızda tercih yapıp, birimizi seçmek mümkün değil" diyorlardı. Allahü teâlâ ise, onların bu görüşlerini, "Allah, peygamberliği kime vereceğini bilir" (En'am, 124) ve "Allah dilediğini seçer" (şurâ, 13) buyurarak, reddetmiştir. Hak teâlâ'nın "Hem sonra Rahman, hiçbirşey indirmemiştir" ifadesi, şu iki manaya gelebilir: 1) Bu, onların iddia ettikleri sözün devamıdır. Böylece bu ifadelerin hepsi, tek bir şüpheyi ortaya koymuş olur. Bunun izahı şöyledir: Onlar, "Siz insansınız. Allah katından gelmediniz. Allah size hiçbir kimseyi indirmedi. Öyle ise nasıl, Allah'ın elçileri oluverdiniz?" demişlerdir. 2) Bu cümle, ayrı bir şüpheyi ortaya koymaktadır. Bunun izahı şöyledir: Onlar, Siz de bizim gibi insansınız, öyle ise bize bir Üstünlüğünüz olamaz" dediler ve bu şüphelerini, peygamberler açısından ileri sürdüler. Sonra da peygamber gönderen açısından olan diğer bir şüpheyi ileri sürüp, "Allahü teâlâ bu âleme hiçbirşey indirmemiştir. Çünkü O'nun tasarrufu ulvî âlem (gök) ile İlgilidir. Süfli âlemde dünyada) ise tasarruf (irade), ulvî âlemde bulunan (yıldızlar vs.)'ye aittir" dediler. Onlar bunu, kendi inançlarına göre söylediler ve netice olarak, "O halde Allah oınyaya hiçbirşey İndirmedi. Öyle ise o vahiy, sizlere nasıl indi?" demek istediler. Ayetteki "Rahman" ifadesi, bu görüşlere bir reddiyedir." Çünkü Allah, dünyanın Rahman'ı olup, peygamber göndermek de bir rahmet olduğuna göre, Rahman ola ola, o nasıl rahmetini indirmez" demektir. Bundan dolayı Cenâb-ı Hak, "Onlar, Rahman hiçbirşey indirmedi" dediler. Halbuki Rahman, rahman olduğu halde, nasıl ıçotrşey, yani tam rahmetini indirmez?" buyurdu. Daha sonra onlar, "Siz ancak yalan söylüyorsunuz yani, yalancılarsınız" dediler. |
﴾ 15 ﴿