13

"Gördün mü (söyle bakalım), ya (Öbürünü) yalan saydı (imandan) yüz çevirdi ise...".

Bu ayetle ilgili olarak şöyle iki görüş ileri sürülmüştür:

Birinci Görüş: Bu da, Hazret-i Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)'e yapılmış bir hitabtır. Çünkü Allahü teâlâ'nın sûrenin başında zikrettiği deliller açık delillerdir ve herkes, bedîhî aklı ile, bir kulu Rabbine kulluktan alıkoymanın yanlış bir iş ve açık bir akılsızlık olduğunu bilir. Binâenaleyh bu delilleri yalanlayan, Mevlâ'sına kulluktan yüz çeviren, hatta başkalarını da Mevlâ'sına kulluktan engelleyen herkes, akl-ı selimi ile kendisinin yanlış yolda olduğunu ve bunu sırf bir inad yüzünden yaptığını bilir. Hak teâlâ işte bundan ötürü Peygamberine, "Söyle bakalım ey Muhammed, eğer bu kafir, bu apaçık delilleri yalanlıyor; yaratıcısına kulluktan yüz çeviriyor ise, bu, aklı ile, Allah'ın ondan bu kötü amellerin sadır olduğunu bildiğini kestiremiyor mu? Şimdi onun aklı, kendisini bu kötü işleri yapmaktan alıkoymuyor mu?" demek istemiştir.

İkinci Görüş: Bu, o kafir (Ebû Cehil'e) bir hitabtır ve "Ey kafir, eğer Muhammed (faraza) yalancı ise ve yaratıcısına kulluktan yüz çeviriyor ise, o, Allah'ın kendisini gördüğünü, böylece de yaptığı bu şeylerden vazgeçmesi gerektiğini kestiremez mi ki, senin yasaklamana ihtiyaç hissetsin" manasındadır.

Allah'ın Her Şeyi Gördüğünü Bilmez Mi?