108

Yoksa siz de daha önce Mûsa'dan istendiği gibi peygamberinizden istemeye mi kalkışacaksınız? Kim imanı küfre değişirse doğru yoldan sapmış olur.

"Yoksa..." anlamına gelen kelimesi Hayır, anlamınadır. Yani: Hayır, siz.... istemeye mi kalkışacaksınız, anlamına gelir. Bundan kasıt da muhatapları azarlamaktır.

"Yoksa siz de daha önce Mûsa'dan" açıkça Allah'ı kendilerine göstermelerini

"istedikleri gibi peygamberinizden istemeye mi kalkışacaksınız?" Onlar da Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)'den Allah'ı ve melekleri kafile halinde getirmesini istemişlerdi. İbn Abbâs ve Mücâhid'den gelen rivâyete göre onlar Hazret-i Peygamber'den Safa tepesini altına dönüştürmesini istemişlerdi.

el-Hasen "istendiği gibi" anlamı verilen âyeti şeklinde okumuştur. Bu okuyuş, bu fiil şeklinde kullananlara göre uygundur. Kıyasa aykırı olarak, hemze'nin sakin yâ harfine değiştirilmesi sonucu ondan önceki sin harfinin de meksûr okunması olarak da açıklanabilir. en-Nehhâs ise, hemze'nin değiştirilmiş olması uzak bir ihtimaldir.

Sevâ (doğru); herşeyin ortasını ifade eder. Bu anlamı Ebû Ubeyde ve Ma'mer b. el-Müsennâ vermiştir. Yüce Allah'ın:

"Onu cehennemin ortasında (sevâ') gördü." (es-Saffât, 37/55) âyeti de bu anlamdadır. Hassan b. Sabit de Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) için söylediği mersiyesinde şöyle demektedir:

"Vay peygamberin ashabına ve onun adamlarına

Lahdin ortasında üzeri örtüldükten sonra."

el-Ferrâ''dan bu kelimenin orta ve itidal anlamına geldiği de nakledilmiştir. Yani yolun ortasından ve izlenmesi gereken bölümünden uzak kalmıştır, demek olur. Bunun anlamı; Allah'a itaat etme yolunun dışına çıkmaktır.

Yine İbn Abbâs'tan gelen rivâyete göre bu âyet-i kerîme: Râfi' b. Huzeyme ile Vehb b. Zeyd'in, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e: Bize semadan okuyacağımız bir kitap getir ve bizim için nehirler fışkırt ki, sana uyalım, demeleri üzerine nazil olmuştur.