176

Bunun sebebi: Allah'ın, kitabı hak ile indirmesidir. Muhakkak ki kitapta anlaşmazlığa düşenler elbette uzak bir ayrılık içindedirler.

Bu âyetteki: “Zâlike” kelimesi ref mahallindedir ve hükme işaret etmektedir. Şöyle demiş gibidir: Haklarında verilen cehennemliklerden olmak hükmünün sebebi Allah'ın kitabı hakla indirmesidir.

ez-Zeccâc der ki: Bunun takdiri şöyledir: İş böyle olacaktır veya işte bu iş ya da onların bu azâbı Allah'ın kitabı hakla indirmesinden dolayıdır, şeklindedir.

el-Ahfeş der ki: Buradaki "bu" kelimesinin haberi zikredilmemiştir. Bunun anlamı ise: Onlar bunu biliyorlar.

Bunun sebebi ise., şeklindedir. Bunun nasb mahallinde olup: Bizim onlara bunu yapmamızın sebebi., anlamına geldiği de söylenmiştir.

"Bunun sebebi Allah'ın, kitab'ı" burada Kur'ân-ı Kerîm demektir.

"Hakla" yani doğrulukla bir görüşe göre de açık ve kesin delil ile

"indirmesidir. Muhakkak ki kitap'ta" burada da Tevrat anlamındadır;

"anlaşmazlığa düşenler, elbette uzak bir ayrılık içindedirler." Hıristiyanlar Tevrat'ta Hazret-i Îsa'nın niteliklerinin bulunduğunu ileri sürdüler, yahudiler ise onun niteliklerini reddedip inkâr ettiler.

Bir görüşe göre ise onlar Tevrat'a yapışmak hususunda atalarına ve geçmişlerine muhalefet ettiler. Bir diğer açıklamaya göre: Tevrat'ta bulunan Muhammed (sallallahü aleyhi ve sellem)'in niteliklerine aykırı davranışlarda bulundular ve Tevrat hakkında anlaşmazlığa düştüler.

Burada da "kitap" ile Kur'ân'ın kastedildiği söylenmiştir. Anlaşmazlığa düşenler ise Kureyş kâfirleridir. Onların kimisi Kur'ân bir büyüdür, kimisi geçmişlerin efsanesidir, kimisi uydurulup iftira edilmiştir ve buna benzer şeyler söylemektedir.

"Ayrılık içinde olmanın" ne anlama geldiğine dair açıklamalar ise daha önceden (137. âyette) geçmiş bulunmaktadır. Allah'a hamdolsun.