87

"Oğullarım! Gidin, Yûsuf’u ve kardeşini arayın, araştırın. Allah'ın rahmetinden de ümit kesmeyin. Çünkü kâfirler topluluğundan başkası Allah'ın rahmetinden ümit kesmez."

"Oğullarım! Gidin, Yûsuf’u ve kardeşini arayın, araştırın." İşte bu ifade Hazret-i Ya'kub'un, Hazret-i Yûsuf’un hayatta olduğundan kesinlikle emin olduğunun delilidir, Hazret-i Ya'kub bunu ya rüya ile ya -kıssanın baş tararlarında geçtiği gibi- yüce Allah'ın kurdu konuşturmasıyla ya ölüm meleğinin Hazret-i Ya'kub'a henüz Yûsuf’un ruhunu kabzetmediğini bildirmesi ile bilmişti. Daha kuvvetli görülen görüş de budur.

Tehaşsüs, aramak, araştırmak, bir şeyi duyu organlarıyla aramak demektir. O bakımdan bu kelime "his"den; "tefa'ül" veznindedir. Yani şu sizden kardeşinizi getirmenizi isteyen ve onu alıkoymakta size karşı bir hileye başvuran adamın yanına gidin, ona ve izlediği yola dair soru sorun.

Rivâyete göre ölüm meleği Hazret-i Ya'kub'a: Sen onu bu taraftan araştır diyerek, Mısır cihetini işaret etmiştir. Denildiğine göre de Hazret-i Ya'kub yiyecek maddelerinin bedelinin geri ödenmesi ve Hazret-i Yûsuf’un kardeşinin alıkonulması ile keramet izharı yollarıyla, Hazret-i Yûsuf’un farkına varmıştır. Bundan dolayı Hazret-i Ya'kub çocuklarını başka tarafa değil de yalnızca Mısır tarafına göndermişti.

"Allah'ın rahmetinden de ümit kesmeyin." Yani Allah'ın kurtarışından yana ümitsiz olmayın. Bu açıklamayı İbn Zeyd yapmıştır. Şunu söylemek istiyor: Mü’min Allah'tan kurtuluşu ümid eder, kâfir ise sıkıntılı halde iken ümitsizliğe düşer. Katâde,ve ed-Dahhâk derki: "Ravhullah", Rahmetullah (Allah'ın rahmeti) demektir.

"Çünkü kâfirler topluluğundan başkası Allah'ın rahmetinden ümit kesmez" âyeti Allah'ın rahmetinden ümit kesmenin büyük günahlardan olduğuna delildir.

İleride yüce Allah'ın izniyle buna dair açıklamalar ez-Zümer Sûresi'nde (39/53. âyetin tefsirinde) gelecektir.