4

O, İnsanı bir nutfeden yarattı. Bakarsın ki o, apaçık bir hasım kesilivermiştir.

"O İnsanı bir nutfeden yarattı." Şanı yüce Allah vahdaniyetinin delilini söz konusu ettikten sonra, insanı, insanın boşu boşuna yorulup didinmesini ve haddini aşmasını söz konusu etmektedir.

"İnsan" cins isimdir, Bununla Ubey b. Halef el-Cumahî'nin kastedifdiği de rivâyet edilmiştir. Ubey, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e çürümüş bir kemik getirerek gelir ve: Acaba Allah, çürüyüp toprak olduktan sonra bunu tekrar diriltir mi, diye sorar. Yine yüce Allah'ın:

"İnsan hiç Bizim kendisini bir nutfeden yarattığımıza bakmaz mı? Böyle iken o apaçık bir hasım olup çıkıyor" (Yâsîn, 36/77) âyetinin da bu olay hakkında indiği belirtilmektedir. Yani insan belden ve göğüs kemikleri arasından çıkan bir sudan yaratılmıştır. Yüce Allah., onu bebek olarak dünyaya gelinceye kadar bir merhaleden bir merhaleye geçirmiştir ve sonunda insan, bu gibi meselelerde tartışıp hasım olacak hale gelmiştir.

Buna göre ifade, insanın yaptıklarının hayret edilecek işler olduğu anlamını taşımaktadır; Çünkü insan

"kendi yaratılışını unutarak Bize bir misal getirmektedir." (Yasin, 36/78)

Yüce Allah'ın:

"Bakarsın ki o apaçık bir hasım kesilivermiştir" âyeti düşmanlığı apaçık bir şekilde, yüce Allah'ın kudreti hususunda davalaşan bir kimse olarak ortaya çıkmıştır, demektir.

"Hasım" kelimesi; ile aynı anlamdadır. Tıpkı Uygun, münasip" kelimesinin anlamında olduğu gibi.

Bunun: O batıl ile husumet ettiğini açıkça ortaya koyan kimse demek olduğu da söylenmiştir,

"Apaçık (mubîn)" içinde bulunanı sözleri ile açıkça ifade eden kimsedir.