13Ve yine sizin için yerde çeşitli renklerde yarattığı şeyleri de (size müsahhar kıldı). Bunlarda öğüt alan bir topluluk için elbette bir âyet vardır. Bu âyete dair açıklamalarımızı üç başlık halinde sunacağız: "Ve yine sizin için yerde çeşitli renklerde yarattığı şeyleri de." Yani, yeryüzünde sizin için yarattığı şeyleri de size müsahhar kıldı. " Yarattı demektir. îsm-i faili; şeklinde gelir. "Zürriyet" de her iki tür yaratığın (İnsanların ve cinlerin) nesli demektir Ancak Araplar, hemzeyi terkederek "ye"ye dönüştürmüşlerdir. Çoğulu ise; şeklinde gelir. Allah zürriyetini artırsın, çoğaltsın" demektir. Topluluğu dağıtmak demektir. Hadiste geçen; Ateş İçin yaratılmış olan zürriyet anlamındadır. Bu tabir Hazret-i Ömer'in Halid b. Velide yazdığı bir mektubunda geçmektedir. (İbnu’l-Esir. en-Nihâye, II, 156) 2. Allah'ın Yarattıklarından İnsana Boyun Eğdirilenler; Şanı yüce Allah'ın, yarattıkları arasında binekler, davarlar, ağaçlar ve bunun dışındaki varlıklar gibi boyun eğdirilmişi itaat altına alınmış olanlar vardır. Böyle olmayanları da vardır. Buna delil de, Malik'in Muvatta’'da Kâ'b el-Ahbâr'dan şöyle dediğine dair kaydettiği rivâyettir. Şayet benim söylediğim bazı sözler olmasaydı, yahudiler beni bir eşeğe dönüştürürlerdi. Ona: Peki bu söyler nelerdir, diye sorulunca o şunları okudu; "Kendisinden daha azametli hiçbir şey bulunmayan Allah'ın zatına, hiç bir iyinin ve fâcirin dışlarına çıkamadığı Allah'ın eksiksiz kelimelerine; Allah'ın, bildiğim ve bilmediğim bütün güzel İsimlerine, yarattığı, varettiği ve yaydığı herbirşeyin şerrinden sığınırım." Muvatta’’ Şenr 12 Yine, Muvatta’'da, Yahya b. Said'den şöyle dediği rivâyet edilmektedir: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) İsra'ya götürüldüğünde, cinlerden bir ifritin elindeki bir ateş alevi ile arkasından geldiğini gördü,,- Sözügeçen bu hadiste; "Ve yeryüzünde yarattıklarının şerrinden" ifadesi de geçmektedir. Muvatta’', Şear 10 Biz, bunu ve bu anlamdaki diğer hadisleri başka yerde zikretmiş bulunuyoruz. 3. Öğüt Almayı Gerektiren Alâmetler: "Çeşitli renklerde" âyetindeki; Çeşitli" kelimesi, hal olarak nasbedilmiştir "Renklerden kasıt, şekil ve görünümleridir. Yani, hayvanların, ağaçların ve diğer yaratıkların şekil ve görünümleri farklı farklıdır. "Bunlarda" yani, bunların şekil ve çeşitlerinin farklılığında "öğüt alan" ve bütün bu varlıkları müsahhar kılmasının yüce Allah'ın vahdaniyetinin alametleri olduğunu, O'ndan başka hiçbir kimsenin bunlara güç yetiremeyeceğini bilen "bir topluluk için elbette bir âyet" bir ibret "vardır." |
﴾ 13 ﴿